Platforma Yekitiya Jinên Kurd a Bakur: Jinên Kurd dê di avakirina yekitî û civaka demokratîk de roleke sereke bilîzin

  • jin
  • 17:25 22 Hezîran 2025
  • |

AMED - Platforma Yekitiya Jinên Kurd a Bakur encamnameya 3’yemîn konferansa xwe aşkera kir û got: “Yekitiya neteweyî, têkoşîna çand û zimên, parastina jiyana azad û pêşengtiya jinan a di avakirina aştiyê de hîmên bingehîn yên vê serdemê ne. jin dê di avakirina civaka demokratîk de roleke sereke bilîzin.” 

Platforma Yekitiya Jinên Kurd a Bakur, di 21-22’yê Hezîranê de li Amedê bi dirûşma “Bi yekitiya jinên Kurd, ber bi yekitiya neteweyî ve” û bi beşdariya 101 delegeyan li dar xist. Encamnameya konferansê li Odeya Bazirganî û Pîşesaziyê ya Amedê (DTSO) hat aşkerakirin. Kurdiya encamnameyê, ji hêla Hevşaredara Bajarê Mezin a Mêrdînê Devrîm Demîr ve ku li şûna wê qeyûm hatiye tayînkirin, hate xwendin. 
 
Encamname wiha ye: 
 
“Konferansa me, bi armanca ku rol û mîsyona Jina Kurd a di warê avakirina yekitiya neteweyî, parastina çand û zimanê Kurdî, parastina nirxên civakî û avakirina pêvajoya aştî û civaka demokratîk binirxîne û bi îradeyek hevpar nexşeriyeke têkoşînê diyar bike civiya.
 
Dîrok bi berxwedêriya jinê bi wate bûye; ax di destê wê de veguheriye hilberînê.  Jin; a ku dengê xwezayê bihîstiye, jiyan bi hîsek bêdawî xwedî kiriye û her aştî parastiye. Ev heqîqeta ku di bîra berxwedanê ya jinên Kurd de veşartî ye, îro bûye çirûska riya azadiya mirovahiyê jî.
 
JIN BÛNE TIRSA HERÎ MEZINA DESTHILATDARIYA NÊR
 
Têkiliya ku bi xwezayê re ava kiriye ne tenê ji bo domandina jiyanê ye; di heman demê de bingeha wateyê, bereketê, çerxîbûn û hebûna kolektîf e. Di vê gerdûna ku ax dayik e, av jiyan e, agir giyan e û hewa gotin e de, jin bûne zimanê hevpar, dengê hevpar û wijdanê hevpar yê hemûyan. Ji ber vê sedemê, jin bûye hedefa yekem a zîhniyetên serdest û pergalên tehakûmê; ji ber hebûn û hêza wê ya birêxistinkirina jiyana azad de, bûye tirsa herî mezin a desthilatdariya nêr.  
 
HETA JIN AZAD NEBE CIVAK AZAD NABE 
 
Jina Kurd, di tevahiya dîrokê de hem li dijî kolonyalîzmê û hem jî li dijî desthilatdariya patrîyarkal têkoşiya ye; bedena xwe, nasnameya xwe û xwezaya xwe parastiye û pêşengtiya rêwîtiya azadiya gelekî kiriye. Ev konferans, banga veguhêstina mîrateyeke qedîm a ji rabirduyê ber bi dahatuyê ve ye. Banga mezinkirina rola jinê ya di avakirina aştî û birêxistinkirina civakî de ye. Ji ber ku em baş dizanin; heta jin azad nebin civak azad nabe, heta xweza neyê parastin jiyan ava nabe û aştî beyî jinê pêk nayê.
 
Di pêvajoyeke ku Rojhilata Navîn ji nû ve tê dîzaynkirin û şer û pevçûnên li ser gel, ol û baweriyan pêk tên de lidarxistina vê konferansê hêviyên me jinan ên ji bo siberojê, mezintir dike. Desthilatdarên cîhan û herêmê, çawa ku bi sedan sal e li ser erdnîgariya herêmê û bi taybetî jî li ser Kurdistanê ji bo berjewendiyên xwe, bûne sedema qirkirina çand, ziman, nasname û baweriya gelan û her wiha talan û tunekirina xwezayê, polîtîkayên xwe îro jî didomînin.
 
ŞERÊ ÎSRAÎL-ÎRANÊ Û FIKARÊN TIRKIYEYÊ
 
Îro şerê herî germ, şerê di navbera Îran û Îsraîlê yê ku îro Amerîka jî tev li bûye, Tirkiye jî di nav de çavê hemû cîhanê li ser vî şerî ye. Ev tabloya Rojhilata Navîn ku bi salan berê rêzdar Abdullah Ocalan bi pêşbîniyên xwe yên siyasî pênase kiribû û wek Şerê 3’yemîn ê Cîhanê bi nav kiribû, aşkeraye ku îro herî zêde Tirkiye jê bi fikar e. Ew jî dizane ku ger dev ji zext û polîtîkayên tunekirina gelan bernede û di çerçoveyek demokratîk de maf û azadiyan nas neke, dê ji rewşa şer xelas nebe û dor were wê.
 
NEXŞERÊYA ÇARESERIYÊ BANGA ABDULLAH OCALAN E 
 
Wek hemû netew-dewletên ku ji bo parastina hebûna xwe li rêbazên cur be cur digerin, Dewleta Tirk jî îro ji bo ku xwe ji vî şerê ku navenda wî Rojhilata Navîn e biparêz e, polîtîkayên xwe yên qirkirin û tunehesibandinê ku ev sed sale li ser Kurdan dimeşîn e di asteke cuda de nîqaş dike û bi rêzdar Abdullah Ocalan re hevditinan dike. Nexşerêya ku di serî de gelê Kurd û hemû gel û baweriyên cuda pê bibin xwedî mafê hevpar û wekhev yên jiyanî û nasnameyî, nexşerêya ku rêzdar Abdullah Ocalan di 27’ê Sibatê de bi navê ‘Avakirina Aştî û Civaka Demokratîk’ îlan kir e. Erk û berpirsiyariya me Jinên Kurd jî ew e ku em ji bo mîsogerkirina daxwaz û mafên gelê xwe, li vê bangê xwedî derkevin.
 
FELSEFEYA ‘JIN JIYAN AZADÎ’ DIKARE ŞER BI DAWÎ BIKE
 
Em jin dizanin ku zîhniyeta partriyalkar li ser bingeha şer û tundiyê ava bûye û roj bi roj vê pergala xwe xurt dike û wê dide jiyîn. Têkoşîna ku heta niha jinan bi hêza xwe ya cewherî ya bi felsefeya ‘Jin, Jiyan, Azadî’ li hemberî zilm û zordariya vê pergalê dane, dikare komkujiya li ser gelan, şer û tundiya nava civakê jî rawestîn e û rê li ber aştiyê veke..  
 
BIRYARÊN HATINE DAYÎN 
 
Di encama nîqaşên me yên du rojan de biryarên derketine holê ev in; 
 
* Yekitiya Jinên Kurd: Pêdiviyên wê yên dîrokî û aktuel biryarên konferansa me
 
Têkoşîna jinên Kurd a di warê neteweyî, çandî û civakî de encama mîrateya berxwedaneke dîrokî û pêdiviyên siyasî yên heyî ye. Îro avakirina Yekitiya Jinên Kurd jî ji tercîhekê wêdetir, berpirsiyariyeke dîrokî ye ku divê her jinek Kurd bi vê berpirsyariyê li hemberî her cure polîtîkayên înkar, qirkirin û bişaftin yên li ser gelê Kurd têbikoşe ye. Konferansê biryar da ku dê ev yekitî li ser bigeheke ku sînoran derbas bike, tecrûbeyên jinên Kurd ên li her çar aliyê Kurdistanê li hev bicivîn e, birêxistinkirina xwe xurt bike, avabûyîna xwe ji nû ve binirxîne û ji bo avakirina yekitiya neteweyî bibe hêza herî dînamîk û veguherîner.
 
* Mîsyona jinê ya di parastin û veguhastina çanda Kurdî de
 
Jina Kurd ku hilgira çanda Kurdî, hêza wê ya afirîner û veguhêzkar e, di heman demê de xwedî berpirsiyariyeke dîrokî ya ku wê mîrateyê bigihîne nifşên nû. Jin divê rola xwe ya kirdebûyîna afirîner û veguhêzkar a çandê bilîz e. Ji dengbejiyê heta cil û bengên gelêrî, ji xwarinê heta folklorê her parçeyekî nasnameya Kurdîtiyê bi keda jinê hatiye honandin. Konferansa me biryar da ku em jin di warê hilberîna çandî de roleke mezintir bigirin û pergalên zanîna kevneşopiyên çandî û zayendperestî ji hêla jinan ve ji nû ve bên vejînin. Herwiha ji bo hevgirtinek çandî û hunerî her sal bi awayekî rêk û pêk li aliyekî Kurdistanê mihrîcanên neteweyî yên çandî û hunerî bên lidarxistin.
 
* Rola jinê ya di parastin û pêşxistina zimanê Kurdî de
 
Jiyîn û pêşketina zimanê Kurdî bingeha nasnameya neteweyî ye. Jin xwedî roleke navendî ya ku, ji veguhestina zimanê nava malbatê bigirin heta perwerdehiyê, ji wêjeyê bigirin heta hilberîna medyayê derdikeve pêş e. Konferansa me biryar da ku di vê çerçoveyê de, jin bi berpirsiyariya ku zimanê Kurdî ragihînin nifşên nû, her jinek bibe kirdeya înîsiyatîfên herêmî yên zimanê Kurdî, wan di nava torekê de bîcivîne, têkoşîna zimanî berfireh bike, li hemberî nêzîkatî û hişmendiya ku ‘zîmanê Kurdî zimanekî kêm e, ne zimanê zanistê ye’ têbikoşe û bibe parêzvana herî xurt a doza daxwaza perxwerdehiya bi zimanê dayikê û misogerkirina zimanê Kurdî. Divê zimanê Kurdî bibe zimanê perwerdehiyê û ji gelê Kurd re statû.
 
* Têkoşîna li dijî tundiya li ser jinê û polîtîkayên qirkirinê
 
Tundiya piralî ya li ser jinên Kurd, ne tenê li ser bingeha zayendî ye; di heman demê de xwedî aliyekî neteweyî, çînî û siyasî ye jî. Polîtîkayên ewlekariyê yên dewletê, mîlîtarîzm, xizanî, koçberiya bi darê zorê û bişaftina çandî, beden û jiyana jinên Kurd dorpêç kirin e. Konferansa me biryar da ku hişmendiya xweparastinê di asta herêmî û neteweyî de li dijî van êrişên piralî bilind bike, torên hevgirtina jinan xurt bike û xetek têkoşînê ya hevpar ava bike. Ne tenê têkoşînek zagonî, di heman demê de têkoşîneke civakî ya birêxistinkirî dikare li dijî tundiyê bibe bingehek xurt.
 
* Mîsyona jinê ya di avarina aştî û civaka demokratîk de
 
Jinên ku di rewşên şer de berdêlên herî giran ew didin, di heman demê de damezirînerên aştî û jiyana demokratîk in. Em jinên Kurd, dibêjin ku divê li gel bêdengkirina çekan, pêvajoya aştiyeke bi rûmet û mayînde ku edalet tê de were sazkirin û maf li ser bingeha hemwelatîbûna wekhev werin misogerkirin jî dest pê bike. Konferansa me diyar kir ku yek ji armanca herî sereke ew e ku ev platform di pêvajoya avakirina civakeke demokratîk a ku li ser bingeha perspektîfa rêzdar Abdullah Ocalan a demokratîk, ekolojîk û azadiya jinê roleke çalak bigire û hevgirtina jinan a herêmî, neteweyî û navneteweyî di vî warî de zêde bike.
 
ENCAM Û BIRYARDARÎ
 
3’yemîn Konferansa me; bi hevberkirina bîra jina Kurd a kolektîf, tecrûbeyên xwe yên têkoşînê û hêviya xwe ya siberojê serdemek nû îlan dike. Yekitiya neteweyî, têkoşîna çand û zimên, parastina jiyana azad û pêşengtiya jinan a di avakirina aştiyê de hîmên bingehîn yên vê serdemê ne.
 
Ew hêz û tecrûbeya têkoşîna jina Kurd ku pê gihîştiye vê astê, dikare di avakirina civakeke demokratîk de jî roleke sereke bilîz e. Bi jina azad, civaka azad. Bi çand û zimanê azad, nasnameya azad misoger dibe. Bijî yekitiya jinên Kurd! Bijî têkoşîna hevpar a jinên Kurd! Jin, jiyan, azadî!” 
 

Sernavên din

22/07/2025
22:24 CHP: Em dixwazin tevkariyê li komîsyonê bikin, lê ya girîng pêvajo bi şefafî bê meşandin
22:15 Li Şirnexê ji 55 rêxistinên sivîl piştgirî ji bo pêvajoyê
19:40 Partiya Memleketê hat girtin
19:34 Ji bo girtiyên li Bolûyê kampanyaya hasthagê
17:20 Kesê ku îşkence li zarokan kir serbest hat berdan
16:27 Rapora Rêxistina Efûya Navneteweyî ya têkildarî Girtîgeha Evînê
16:08 Werîşe Muradî: Rêveberiya xweser tekane rê ye ku dikare azadiyê bi rûmeta mirov re bike yek
16:07 PSAKD bertek nîşanî Bahçelî da: Em hemwelatiya wekhev dixwazin
15:30 Li Siwêdayê agirbest hate binpêkirin
15:29 Ji rêxistinên mafên mirovan û hiqûqî ji bo Fatma Tokmak bang
15:15 Iraqê biryara şandina mûçeyan da
14:55 Di mehekî de 71 kes hatin darvekirin
14:48 ‘Em ê bibin dengê jinên Elewî û Durzî’
14:19 Li Sûrê civîna ‘pêvajoyê’: Yekitiya Kurdan dê teşe bide sedsala nû
14:18 Di cezayê 'axaftina telefonê' de biryara îxlalkirinê
13:36 Li Bazîdê dê konferansa ‘Giringiya Yekitiya Neteweyî ya Kurdan’ bê lidarxistin
13:35 Herêma Federe ya Kurdistanê dehata xwe ya derveyî petrolê radestî Bexdayê kir
12:41 Têkildarî ‘plana rantparêziyê’ ya li Newala Qesaba doz hate vekirin
12:04 Bi wêneyê rojnamegera ku hatibû qetilkirin merasîma dîrokî şopand
11:36 Trump: Ger hewce bike em ê dîsa bikin
11:19 Jinên Elewî: Cewhera heqîqetê dayik e, ev giyanê ji nû zindî be
11:07 Bûyera ku ‘pêvajoya çareseriyê’ bi dawî kir: Divê dîsa 10 sal badilhewa neçe
10:48 Bakirhan: Komîsyon dikare modela aştiyê ya Tirkiyeyê ava bike
10:32 Parêzer Atmaca: Guhertina destûra bingehîn ji bo çareseriya pirsgirêka Kurd pir girîng e
09:31 Baroya Rihayê ji bo piştgiriya aştî û çareseriyê dest bi xebatê kir
09:23 Hevserokê DAD'ê Kete: Şewitandin rêvekirina li ber hebûnên nû ye
09:11 Hevdîtinên gel: Divê AKP, MHP û CHP jî ji derdora xwe re vebêjin
09:08 Rojnamevan Bayramoglû: Ger hikûmet zemîna demokratîk veke dê pêvajo bimeşe
09:07 Bêrîvanên li Zozana Sunduzê ji rewşa aboriyê ne razî ne
09:05 Zarok di betlaneya havînê de fêrî Kurdî dibin
09:00 ROJEVA 22'YÊ TÎRMEHA 2025'AN
21/07/2025
18:34 Li Xezeyê 19 kes ji birçîna mirin
18:23 Kesên ku wêneyên Ocalan parvekiribûn hatin binçavkirin
15:46 Civîna Serokê MÎT’ê û DEM Partiyê dest pê kir
15:34 Leşker gef li girtiya nexweş xwar: Em wê ji holê rakin
14:32 Civîna Kurtulmuş û Bahçelî dest pê kir
14:29 Gelek êş kişand û rasti neheqiyan hat: Em wekheviyê dixwazin
14:24 CHP’ê giliyê dozger Gurlek kir
14:23 TAJÊ ji 19 welatan re name şand: Qirkirina Êzidiyan nas bikin
14:22 Peymana petrola Tirkiye û Iraqê ya 53 salan ber bi dawî dibe
14:07 Li Bangladeşê balafireke şer ket kampusa zanîngehê
13:59 Li Herêma Federa ya Kurdistanê 82 roj in mûçe nayê dayîn
13:51 Li Ewropayê dê ji bo Ocalan meşa azadiyê bê lidarxistin
13:30 Gola ku gundiyan çêkirin ziwa bû û bi hezaran masî mirin
13:24 Halîde Turkoglû: Em ê jiyana azad û wekhev ava bikin
13:00 Cara duyemîn e tehliyeya girtiyê 30 salan hate astengkirin
12:53 Gelê Hondurasê: Ramanên Ocalan îlhameke mezin dide me
12:47 Berdevkê Partiya Komunîst a Avusturyayê: Divê piştgiriyê bidin daxwaza Kurdan a aştiyê
12:02 Ciwanên ku hatibûn binçavkirin sewqî edliyeyê bûn
11:59 Jin dê bi pêşvebirina rêxistinbûnê tevli pêvajoyê bibin
11:45 Serokê MÎT’ê dê biçe serdana DEM Partiyê
11:36 Li Girtîgeha Bolu tehliyeya 35 girtiyan hate astengkirin
11:13 Çerkez dixwazin di komîsyonê de cih bigirin
10:51 Kampanyaya îmzeyê: Em dixwazin beşdarî pêvajoyê bibim
09:50 Xwebûn bi manşeta ‘Bingeha hiqûqî nebe nabe’ derket
09:47 Li Kurdistana Federe 9 meh in hikûmet nayê damezirandin
09:11 Li gundên Pasûrê pirsgirêka av û rê: Welatî çareseriyê dixwazin
09:09 Daxwazên welatiyên Êlihê yên têkildarî pêvajoyê
09:06 Li dijî hewaya germ: Ava sûsê
09:00 ROJEVA 21’Ê TÎRMEHA 2025’AN
20/07/2025
16:59 Piştî 7 salan ji bo Cesen û Gozeten şîn hate danîn
16:29 Li Nisêbînê jinekê bi awayekî guman jiyana xwe ji dest da
16:16 Îsraîlê êrişê Filistîniyên ku li bende alîkariyê bûn kir
15:45 Li gelek bajaran merasîma bibîranînê: Xeyalên wan nîvco neman
14:44 Encamnameya ‘Komxebata Dayikan’: Erka jinûve avakirinê li pêşiya me ye
14:43 Tulay Hatîmogûllarî: Ji bo vekirina rêya aştiyê divê hevrûbûn çêbe
14:41 Li Uşak û Afyonê şewat derket
12:51 Li Îzmîrê qetlîama jinan
11:56 Bibîranîna 33 ‘Rêwiyên Xeyalan’: Divê hevrûbûn çêbe, kiryar bên darizandin
10:48 Kesên diçin seyranê Newala Qoriyê qirêj dikin
10:43 Li Stenbolê 4 şevnişîn şewitîn
09:52 Di berga kovara Jinê de merasîma dîrokî
09:33 Li ser rêya Kobanê rêwiyekî xeyalan: Hogir
09:14 DAIŞ’îyên ku êrişê Siwêdayê kirin beşdarî weşana zindî bûn!
09:08 Tevî qedexe û ferzkirina koçberiyê jî dest ji Sûrê berneda
09:05 Ari ku merasîmê temaşe kir: Divê imhaya 100 salî bi dawî bibe
09:00 ROJEVA 20'Ê TÎRMEHA 2025'AN
19/07/2025
19:59 Girtiyê ku berdana wî du caran hat taloqkirin serbest hat berdan
18:56 SOHR: Ji 13’ê Tîrmehê ve herî kêm 940 kes hatine kuştin
16:33 Xizmên windayan li 4 bajaran daxwaza edaletê kirin
16:30 Dîmenê ku polîs malbata muzîk guhdarî kiribû gule barandiye derket holê
16:16 Li Girtîgeha Sinê 3 girtiyên Kurd dest bi greva birçîbûnê kirin
16:15 Têkildarî kuştina Ayşe Tokyaz polîsek hat binçavkirin
16:11 Meclisa Ekolojiyê ya Wanê hat avakirin: Tovê aştiyê ya ku Ocalan çand bû hêvî
15:57 Altan Öymen jiyana xwe ji dest da
15:54 Komxebata DAD'ê: Dayik hilgirên heqîqetê ne
14:50 Ji bo Hasan Gulunay ê 33 sal berê hat windakirin edalet xwestin
14:45 Meclisa Jinan a DEM Partiyê bi jinan re hevdîtin pêk anî
12:53 Li Rihayê bi rojnamegeran re civîna pêvajoyê
12:42 Girtiyê ku kamera li hucreya wî hatibû bicihkirin doz li Wezareta Dadê vekir
11:32 MKG'ê Ayfer Serçe bi bîr anî: Pênûsa wê hê jî dinivîsîne
11:25 Kongra Star ji bo 19'ê Tîrmehê daxuyanî da: Li dijî gefên nû em xweparastinê xurt bikin
11:21 Husiyan êrîşî Îsraîlê kirin
11:15 Ji bo girtiyê nexweş ku rastî îşkencyê hat cezayê hucreyê
10:58 Kaya: Ji bo entegrasyonê demildest sererastkirinên qanûnî divê
10:55 Bîra çandî ya Enqereyê hilweşandin
10:50 Her ku zêr buha dibe eleqeya ji bo teqlîdê zêde dibe
10:49 Jin piştevaniyê xurt dikin: Dê li Rihayê bazara 'pevguherandinê' bê avakirin
10:38 Malbatên 33 'Rêwiyên Xeyalan' 10 salên ji bo edaletê têdikoşin
10:32 Tekane xayeya wan serkeftina pêvajoyê ye: Divê her kes hewl bide