Yanan ormanlar bir kez daha ranta mı açılacak?

img
İZMİR - Çeşme ve Ödemiş'te çıkan yangınlarda hektarlarca ormanlık alanın yanı sıra köyler, tarım alanları ve zeytinliklerde de büyük hasar oluştu. Geçen yıllarda yanan alanların imara açılmasıyla otel ve villalar yapılırken bu yangınların ardından orman arazilerinin de benzer akıbeti yaşayıp yaşamayacağı merak konusu. 
 
Yaz aylarında, sıcaklıkların artmasıyla Kürdistan ve Türkiye'nin dört bir yanı orman yangınlarıyla kasıp kavruldu. Meteoroloji Genel Müdürlüğü tahminlerine göre, sıcaklıklar mevsim normallerinin 6 derece üstünde seyrederken, bazı bölgelerde 40 derecenin üstüne çıkıyor. Resmi rakamlara göre 1980’li-1990’lı yıllarda yılda bin 500 kadar orman yangını yaşanırken, Orman Genel Müdürü (OGM) Bekir Karacabey'in açıklamasına göre 2024'te 3 bin 800 adet orman yangını çıktı. Bu yangınlarda toplamda 27 bin hektar ormanlık alan zarar gördü. 
 
Tüm bunların yanı sıra enerji nakil hatlarının bakımsızlığı ve diğer ihmallerde eklenince geçmiş yılların çok üstünde orman yangınları yaşanmaya başladı. Bolu, Bilecik, Sakarya, İzmir, Manisa, Muğla, Hatay ve daha birçok kentte büyük yangınlar çıktı ve günlerce söndürülemedi. İzmir ise bu yangınlardan en fazla etkilenen kent oldu, Haziran ayında Seferihisar ve Aliağa'da yaşanan büyük yangınların ardından Temmuz'da ise Çeşme ve Ödemiş'te günlerce süren yangınlarda hektarlarca ormanın yanı sıra, köyler, tarım arazileri ve zeytinlikler yandı. Ödemiş'te Suçıktı, Tosunlar, Üzümlü, Ortaköy ve Karadoğan mahalleleri ise tahliye edildi, buralarda onlarca ev kullanılamaz hale geldi. 
 
KONUT İNŞASI
 
Yangınlardan sonra Tarım ve Orman Bakanlığı ve diğer ilgili kurumlar alanların ağaçlandırılacağına dair açıklamalar yapsa da geçmişteki bazı deneyimler yurttaşların endişesini arttırıyor. Son olarak İzmir'in Karşıyaka ilçesinde 15 Ağustos'ta başlayıp 18 Ağustos'ta kontrol altına alınan ve Bayraklı ile Çiğli ilçelerini de etkileyen yangın sonrası alınan karar bu endişeyi canlı tutuyor. Yangın sonrasında Bayraklı'da içinde yangında zarar gören alanların da olduğu 375 hektarlık alan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla 31 Ağustos'da Resmi Gazete‘de yayımlanan bir kararla, orman sınırları dışına çıkarıldı. Karar sonrası açıklama yapan OGM bu alanda deprem konutları inşa edileceğini duyurdu. 
 
2 OTEL, 28 VİLLA 
 
Bunun gibi yangında zarar gören birçok alanda aynı sonu paylaştı. 15 Temmuz 2007’de Bodrum Güvercinlik Mahallesi’nde çıkan yangında, 250 hektar orman alanının yanı sıra 30 hektar tarım arazisi ve zeytinlik yandı. Yangın sonrası açıklama yapan dönemin Muğla Orman Bölge Müdürü ve eski AKP Antalya Milletvekili İbrahim Aydın, “Ormanlık alanlar ve imar yerleri belli. Kesinlikle iddia ediyorum ki yanan yerler ne 2B kapsamında olacak ne de imara açılacak” dedi. Fakat buna rağmen yanan arazinin bir bölümünde La Blanche Island isimli otel 2012’de, Titanic Deluxe Bodrum 2016’da, Lujo Bodrum Hotel 2018’de kullanıma açıldı. Bölgede 2021'de çıkan yangında alevler, Titanic Deluxe Bodrum otele kadar yaklaşınca müşteriler, tedbiren deniz yoluyla güvenli alana tahliye edilmeye başlandı. Otel çalışanları da güvenli bölgeye alındı.
 
Pina Yarımadası'ndaki bu otellerin yanı sıra tapu kayıtlarında orman alanı olarak görünen 25 bin metrekarelik komşu Hazine arazisini Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan tahsis eden Lujo’nun sahibi Serkoç Otelcilik, turistik tesis görünümlü 28 villa inşa etti. Büyüklükleri 580 ile 680 metrekare arasında değişen deniz manzaralı lüks konutlarda balkonda jakuzi ve güneş yatağı, ısıtılmış özel havuz, özel güneşlenme alanı yer alıyor.
 
RES VE İMAR PLANI 
 
Güvercinlik Mahallesi’nde yine Güllük Rüzgâr Enerji Santrali ve Enerji İletim Hattı projesi için "ÇED olumlu" kararı verildi. Projede 8 rüzgâr türbini kurulması ve yaklaşık 4,5 kilometre uzunluğunda enerji iletim hattı yapılması planlanıyor. Söz konusu proje için şirketin daha önce 13 tribün için aldığı "ÇED Gerekli Değildir" kararına bölge halkı itiraz etmiş, bunun üzerine Muğla 1. İdare Mahkemesi geçen yıl kararı iptal etmişti. Ayrıca, proje alanına en yakın "1. ve 2. Derece Arkeolojik Sit Alanı" 900 metre mesafede, en yakın "Doğal Sit Alanı" ise 500 metre yakınlıkta bulunuyor.
 
Muğla’nın Bodrum ve Milas ilçelerinde içerisinde yanan ormanlık alan ile Mumcular Barajı’nında yer aldığı 5 köyü içine alan yaklaşık 400 hektarlık ormanlık alan ve yaylanın Muğla Milas-Bodrum Fesleğen Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi adı altında imara açıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı, buradaki Çamseki Mevkii için 1/5000 nazım ve 1/1000 uygulama imar planlarını hazırlayıp, 16 Nisan 2024 günü askıya çıkardı.
 
VİLLALAR YAPILDI
 
Trabzon’un Sürmene İlçesi Çamburnu mevkiinde de Ocak 2017 tarihinde yaşanan yangında 20 hektarlık orman yandı. Dönemin Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, bölgenin imara açılacağı iddialarını yalanlamış, “Başka bir maksatla kullandırılması söz konusu olamaz. En kısa sürede ağaçlandırma için hazırlayacağız ve buralarda fidanlar toprakla buluşacak” ifadelerine rağmen bölgede 15 tane villa yapıldı.
 
AKP’Lİ BELEDİYE TESİS KURDU 
 
Antalya’nın Manavgat ilçesinde bulunan Türkbeleni Ormanı’nda ise 26 Temmuz 2013’te çıkan yangında, yaklaşık 100 dekar ormanlık alan yandı. Çıkan yangında yaklaşık 3’te 1’lik kısmı yanan Türkbeleni Ormanı, yangının ardından AKP’li Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne tahsis edildi. Kasım 2016’da ise Büyükşehir Belediyesi tarafından Türkbeleni Ormanı’nda yanan alanın büyük bölümünü yapılaşmaya açacak projenin ihalesi yapıldı. Yine ormanlık alan içine belediye tarafından bir tesis kuruldu.
 
Yine bu bölgede yer alan pek çok tarihi sit alanı statüsünde olan antik yerleşimlerden biri olan Manavgat’ta yer alan Lyrbe (Seleukeia) Antik Kentinde yanmış ağaçların kesimi işi Side Müze Müdürlüğü ile Manavgat Orman İşletmesi arasında koordineli bir şekilde yürütülmesi kararlaştırıldı. Manavgat Orman İşletme Müdürlüğü’nü kesim işlemini Eylül Palet Orman Ürünleri İnşaat Nakliye Sanayi Ticaret Limited Şirketi’ne ihale etti. Müze Müdürlüğü tarafından bölgede kazı yapıldığı, iş makineleriyle antik kente zarar verilerek yol açıldığını tespit edildi. 
 
Ayrıca yangınlarda zarar gören bölgelerde çok sayıda taş ve maden ocağı için arama ve işletme ruhsatı verildiği de ortaya çıktı. 
 
SİNPAŞ GENİŞLEYEBİLİR
 
Marmaris'te 2021'de çıkan yangının ardından ise Marmaris Milli Park alanında kalan Kızılkum koyunda SİNPAŞ Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı'nın 205 odalı 5 yıldızlı otel projesi ve 1407 devremülk projesi için "Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değil" kararı çıktı. Bu alanın yangın bölgesi ile alakası olmazken, ardından inşaatın yangında zarar gören alanlara doğru genişleyeceği iddiaları ortaya atıldı. Marmaris Kent Konseyi o dönem yaptığı açıklamada "Diğer taraftan proje alanı, geçtiğimiz günlerde meydana gelen yangından zarar gören orman sahası içinde kalmaktadır. Muğla yangınlarının en çok kayba yol açtığı Marmaris yangınlarının başlangıç yeri proje alanına yakındır” ifadelerini kullandı. 
 
İMAR TEHLİKESİ
 
Yanan ormanların yanı sıra yanmayan ormanlar da imar ve yok olma tehdidi altında. Yapılan onlarca değişiklik ile ormanların önce parçalanması sonra da yapılaşmasının önü açıldı. 21 kez değiştirilen 6831 sayılı yasanın ilgili maddelerinde yapılan pek çok değişiklik, orman alanlarının çeşitli sebeplerle imara açılmasını kolaylaştırdı. 7139 sayılı yasada “orman rejimi de olsa üzerinde milli servet taşımıyorsa orman rejiminden çıkarılabilir” ifadesi yer aldı. Ayrıca 2B affı kapsamında 473 bin hektar alanın, “orman vasfını kaybettiği” gerekçesiyle Hazine'ye devredildi.
 
Yine Orman Kanunu'nun 16 ve 17'nci maddelerine ek olarak 2018 yılında bir torba kanun içinde Orman Kanunu’na bir madde daha eklendi. 16'ncı Madde ile ‘Üzerinde yerleşim yeri bulunan ya da yerleşim yeri oluşturulması uygun olan taşlık, kayalık, verimsiz ve fiilen orman vasfı taşımayan alanlardan, sınırları Cumhurbaşkanınca belirlenen alanlar’ orman sınırları dışına çıkarılabilmesini sağlandı. Bu yasayla toplamda 3 bin 500 hektardan fazla orman alanı orman sınırları dışına çıkarıldı. 
 
ORMANLAR BÖLÜNDÜ
 
2020’deki düzenlemede ise “Orman sınırları dışında olup, yüzölçümü üç hektarı aşmayan sahipli arazilerde tabii olarak yetişen her nevi ağaç ve ağaççıklarla örtülü yerler” ile “Orman sınırları dışında olup, alan büyüklüğüne bakılmaksızın sahipli arazilerde, ekim ve dikim yolu ile yetiştirilen her nevi ağaç ve ağaççıklarla örtülü yerlerin” orman sayılmaması sağlandı. 
 
2023'te Meclis'ten geçen torba yasa düzenlemesi ile de Osmanlı döneminden bu yana miras ve satış yoluyla sahipliği değişen ancak devlet ormanları gibi koruma altında bulunan özel ormanların alanı, 3 hektarın altına düşürülüyor ve “orman alanı” dışına çıkarıldı. Bu yöntemle 30 hektarlık ormanların 11’e bölünmesi ve üç hektarın altına düşürülmesi mümkün kılınarak, imara açıldı. 
 
Ayrıca bu torba yasayla daha önce yapılan uygulamada, yanan orman alanları 2/B uygulamasına konu edilmemişken; şimdi 2/B uygulanacak sahaların yanan saha içerisinde olup olmadığının tespit edileceği belirtildi. 
 
MA / Tolga Güney 
 

Diğer başlıklar

11/07/2025
20:44 Agirî’de ‘Kadın Kurtuluş İdeolojisi’ atölyeleri sürüyor
20:36 Gerok MA Agirî’de çocukları eğlendirdi
20:26 İran'da 3 tutsak idam tehdidi altında
19:48 Danıştay’dan ‘Barış Akademisyenleri geri dönmeli’ kararı
19:43 Fransa’da X'e 'algoritma' soruşturması açıldı
19:36 İmralı Heyeti üyesi Pervin Buldan: Her iki taraf açısından da büyük bir kararlılık var
19:29 Bafil Talabani: PKK’nin yeni bir dönem başlatma kararı tarihi bir adımdır
19:23 Neçirvan Barzani: Üzerimize düşen her şeyi yapmaya hazırız
19:01 AİHM kararı sonrası mahkemeye tahliye başvurusu
18:50 Semsûr Belediye Başkanvekilliğine Ufuk Bayır seçildi
18:44 Besê Hozat: Çok netiz
18:18 Wan’da bir akademisyen tutuklandı
18:09 Fabrika patlamasında 4 kişiye ceza
18:05 Bakan Tunç: Bundan sonra çok işimiz var
17:59 30 yıllık tutsak Erdem’in tahliyesi 2’nci kez ertelendi
17:49 DEM Parti Eş Genel Başkanları: PKK'nin töreni demokratik ve özgür yaşama davettir
17:44 Sivas’ta toprak kayması: 2 işçi göçük altında kaldı
17:26 Erdoğan: Atılan adımın hayırlara vesile olmasını diliyorum
16:49 Davutoğlu: Yapmamız gereken yeni döneme öncülük etmek
16:23 Özel'den ilk açıklama: Süreç Meclis'te hızlı ve kararlı adımlarla yönetilmelidir
16:03 Leman Dergisi Yazı İşleri Müdürü gözaltına alındı
16:01 Kurtulmuş: Komisyonla ilgili çalışmalarımızın sonuna geldik
15:45 Silah yakma törenine katılanların isimleri
15:42 Tahliye olan Fikret Ataş: Önemli olan toplumsal özgürlük
15:33 Fis Ovası'nda tarihi anlara tanıklık
15:27 Tarihi törenin Amed'de yankısı: Silah bırakanlar için anayasal güvence istiyoruz
15:21 Dünya basının gündemi tarihi tören
15:20 Harun Karay için kurulan taziyeye ziyaret
15:11 Barış Anneleri: Devletin bahanesi kalmadı, adım atılsın
14:53 Beylikdüzü Belediye Başkanı Çalık hastaneden cezaevine gönderildi
14:53 30 yıllık tutsak: Artık devletin somut adım atması lazım
14:47 Neçirvan Barzani: Önemli ve sevindirici bir adım
14:15 ÇHD’den Alevi katliamları hakkında suç duyurusu
14:02 Tarihi töreni ekranların başında izlediler
14:00 İşte silah yakma töreninin görüntüleri
13:13 Tarihi törenin ayrıntıları: Yasal düzenlemelere ihtiyaç var
13:06 AKP Sözcüsü Çelik: Kritik eşik aşılmıştır
13:00 Tarihi gün: Barış ve Demokratik Toplum Grubu silahları imha etti
12:45 Besê Hozat da tarihi törende
12:45 Bahçeli: PKK'nin kurucu önderi sözünü tuttu
12:39 Tarihi törenden ilk görüntüler
12:20 Tarihi töreni izleyen heyet alandan çıkış yaptı
11:49 Barış ve Demokratik Toplum Grubu: Silahlarımızı özgür irademizle imha ediyoruz
11:16 Törenin adresi: Şikefta Casenê
11:06 UCM: Sudan’da insanlığa karşı suç işleniyor
11:01 DBP, HDK ve DEM Parti heyeti tören alanında
10:45 Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yiğit Bulut yaşamını yitirdi
10:33 Halk ‘Barış ve Demokratik Toplum Grubu’nu bekliyor!
10:16 Halk maden ocağı araçlarını beldeden çıkardı
09:50 Uluslararası delegasyon tören alanına hareket etti
09:08 Trump Kanada’ya yüzde 35 gümrük vergisi uygulanacağını açıkladı
09:04 Tunç Soyer: İktidarın sillesini yiyenler ortaklığı büyütmeli
09:04 'Sahtecilik' tespit edilen Cengiz Holding projesini yargıya taşıyacaklar
09:03 33 'Düş Yolcusu' etkinliklerle anılacak: Birleşik zeminde buluşalım
09:03 YSP Eş Genel Sözcüsü Asena: Yeni bir mücadele süreci başlıyor
09:02 Halk buluşmaları: Çözüm isteniyorsa demokratik adımlar atılmalı
09:02 Emekliler düşük zamma tepkili: Yapılan zulümdür
09:01 Bozan: Sürecin yeni aşamasında Meclis'e tarihi görev düşüyor
09:01 Ömrünün 30 yılı cezaevinde geçti: Samimiyet için hasta tutsaklar bırakılmalı
09:01 Kobanê Davası’nda savunma kitabı: Jin Jiyan Azadî
09:00 Verem hastası tutsağa 3 yıldır kelepçeli muayene dayatılıyor
09:00 11 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
07:49 Tarihin akışının değiştiği ana doğru yol almak
07:44 Töreni izleyecek heyet Süleymaniye yolunda
10/07/2025
23:17 Halk buluşmaları sürüyor: Bu süreç halkın sürecidir
22:48 Festivalin 14’üncü günü kadın ve çocuklara adandı
22:20 Siyasi partilerden Barrack’ın açıklamalarına tepki
21:03 Törene katılacak heyetten açıklama: Tarihi ana tanıklık edeceğiz
20:53 ‘Beşler’ anıldı
20:16 Hesendîn yaylasına dayanışma ziyareti: Direnişimizi büyütelim
20:09 DEM Parti ekolojistlerle buluştu
20:02 Törene katılacak heyet sınırdan geçti
19:59 Dêrsim’de uyuşturucu ve şiddete karşı yürüyüş
19:39 Riha’da Sit alanının kooperatiflere peşkeş çekilmesi protesto edildi
19:07 Ali İsmail Korkmaz darp edildiği sokakta anıldı
18:50 Agirî’de ‘Kadın Kurtuluş İdeolojisi’ atölyeleri
18:32 Törene katılacaklar Cizîr’den zılgıtlarla uğurlandı
18:17 Meclis 10 gün boyunca ara vermeden çalışacak
18:04 Lazkiye yangını büyüyor, konvoylar yola çıktı
18:00 Ege'de 3 kentte yangın
17:53 Yargıtay TTB Merkez Konseyi kararını bozdu
17:45 Danıştay Harmandalı kararını verdi: Depolama durdurulacak
17:41 Mağdur yakınları: En ağır şekilde cezalandırılsın
17:25 Adıyaman Belediye Başkanı Tutdere görevden uzaklaştırıldı
17:12 Ağuçan’da aşure pay edildi: Doğamız kutsalımızdır
17:04 11 yıl sonra tahliye edilen ağır hasta tutsak Aşa’ya coşkulu karşılama
17:01 Amed’den yola çıkanlar: Yarın yeni bir aşamaya geçilmiş olacak
17:00 Fens davasında tutsakların savunma yapmasına izin verilmedi
16:55 Yusuf Akın'ı öldüren askerler aklandı!
16:51 Gazeteci Hividar Önver ifade verdi
16:21 30 yıl sonra tahliye oldu: Mücadeleye devam edeceğiz
15:40 Abdullah Okur’un taziyesine kitlesel ziyaret
15:25 PKK’nin töreni için yola çıkan gazeteciler: Tarihi anlara tanıklık edeceğiz
14:34 İşkenceyle katledilen Kocakaya’nın ailesine ceza
14:18 İzmir’de belediye işçilerinden işten çıkarmalara karşı eylem
14:05 7 gazeteci için hapis talebi
13:56 Wan TUHAY-DER kongresinde 'görüntülü mesaj' coşkusu
12:20 PKK'nin töreni için Amed'den yola çıktılar
12:17 Gar Katliamı’nda yaşamını yitirenler anıldı
11:56 Amed’de petrol arama ruhsatı 2 yıl uzatıldı
11:47 İran rejiminin artan baskılarına karşı çağrı
11:34 Uşak'taki yangınlar kontrol altına alındı
11:29 Mêrdîn'de şüpheli kadın ölümü
11:20 İnstagram’dan Ajansa Welat’a sansür
10:43 Erdoğmuş: Gerekçe ortadan kalktı, herkese sorumluluk düşüyor
10:33 Tutuklu Beylikdüzü Belediye Başkanı Çalık anjiyoya alındı
10:24 'Devlet süreci uzatmamalı'
10:01 Rusya'dan Ukrayna'ya hava saldırısı: 2 ölü
09:40 Teksas’taki selde yaşamını yitirenlerin sayısı 119’a yükseldi
09:39 Hamas, İsrailli rehineleri serbest bırakmayı kabul etti
09:28 Tahmaz: Öcalan’ın çağrısı demokratik siyasetin görevlerini tarif ediyor
09:23 ÖHD Eş Genel Başkanı: Artık yasal değişiklikler yapılmalı
09:21 AYM kayyım düzenlemesinin iptalini görüşecek
09:19 Hesendîn için direnişteler: Dayanışma bekliyoruz
09:18 26 yıl sonra Öcalan'ın sesini duyan anneler: Umudumuzu büyüttü
09:17 Ali İsmail Korkmaz'ın annesi: Hukuksuzluk canımızı daha çok yakıyor
09:16 Gazeteci Er: Sürecin geleceği hükümetin tutumuna bağlı
09:15 Tokat Cezaevi'nde 8 aydır tedavi edilmeyi bekleyen tutsaklar var
09:14 Francesco Cerasani: Öcalan çağrısıyla yeni bir kapı araladı
09:13 Çatışmalı süreçte 2 çocuğunu yitirdi: Komisyon kurulmalı, adım atılmalı
09:12 KHK’liler 9 yıldır işe iade edilmeyi bekliyor
09:11 Sanatçı Pınar Aydınlar: Barış ve özgürlük tüm ülkenin derdi olmalı
09:10 Mûş Baro Başkanı: Meclis üzerine düşen rolü oynamalı
09:10 Roboskîli anneler: El ele verirsek barış gelir, acılarımız azalır
09:04 Şirnex doğası 10 yeni enerji faaliyetiyle talan edilecek
09:02 Dengbêj Şakiro’nun adı Agirî’de yaşatılacak
09:00 10 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:51 Şile Belediyesi Başkanı Kabadayı gözaltına alındı
08:00 KCK'den Öcalan'ın çağrısına yanıt: İstenilen somut adımı atacağız
07:38 Yüzde 91 engelli ağır hasta tutsak Hasan Aşa tahliye edildi
00:28 AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan, Fahrettin Altun’u görevden aldı
09/07/2025
23:21 Tetwan'da dengbêjler sahne aldı
23:09 AKP Sözcüsü Çelik: Cumhurbaşkanımız cumartesi tarihi bir açıklama yapacak
22:55 Halk buluşmalarına Abdullah Öcalan’ın görüntülü mesajı damga vurdu
21:56 Tülay Hatimoğulları: Türkiye halkları görüntüyü dört gözle bekliyordu
21:27 Kuzey ve Doğu Suriye'de Abdullah Öcalan'ın görüntülü mesajını kutlandı
21:01 Eyn Îsa’da mayın patladı: 1 kadın yaşamını yitirdi
20:47 Ege’de orman yangınları sürüyor
19:49 ABD Büyükelçisi: SDG, Suriye'ye entegre olup orduya katılabilir
19:23 Nesrin Teke mezarı başında anıldı
19:14 Şam toplantısının detayları: 10 Mart anlaşması eksiksiz uygulanmalı
18:59 31 yıllık tutsaklığın ardından tahliye edildi: Miraslarına sahip çıkacağız
18:40 Girê Spî’de paramiliter güçler arasında çatışma: 1 ölü, 4 yaralı
18:26 Korucuların katlettiği Gün davası görülmeden ertelendi
18:18 Özerk Yönetim ile Şam geçiş hükümeti görüşmesi sona erdi
18:03 Dêrsimliler uyuşturucuya karşı yürüyecek
17:30 Öcalan’ın mesajı Meclis gündeminde: Büyük barışı sağlayabilir
16:29 Zeydan Karalar ve Ahmet Şahin görevden uzaklaştırıldı
16:28 Kurtulmuş ve Kalın görüştü
16:10 Kadın işçilerin CHP önündeki eylemi 60’ıncı gününde