Yazar Yusuf Karadaş: Lozan tartışmalarında hedef CHP

İZMİR - PKK'nin Lozan eleştirisine tepkilerine işaret eden Yazar Yusuf Karadaş, "CHP'yle Kürt halkı, DEM Parti ve demokrasi güçleri arasında özellikle Saraçhane ve Newroz sürecinde ortaya çıkan fiili mücadele birliğini parçalamak istiyorlar" dedi. 
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın çağrısı sonrası PKK 12'nci Kongresi'ni gerçekleştirdi. Kongreye ilişkin yapılan açıklamada, "PKK, kaynağını Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasası’ndan alan Kürt inkâr ve imha siyasetine karşı halkımızın özgürlük hareketi olarak tarih sahnesine çıktı" ifadeleri yer aldı. Bu ifadeler, özellikle ırkçı-ulusalcı kesim tarafından çözüm karşıtı tepkileri arttırma amacıyla kullanıldı. 
 
Kürtler ise kurucu unsurlarından olduğu cumhuriyet tarafından imzalanan 24 Temmuz 1923 Lozan Antlaşması'nda Kürtlere herhangi bir statü verilmediği gibi bu antlaşmanın Kürtlere uygulanan inkar ve imhanın resmi metni olduğunu yıllardır vurguluyor. Anlaşma ile çizilen sınırlarda Kürdistan 4 parçaya bölünürken tüm bu parçalarda ulus devletler, Kürtlerin tüm ulusal haklarını yok saydı. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasını resmi olarak uluslararası alanda kabul gördüğü anlaşmanın ardından bir ulus yaratmak amacıyla Kürtlerin asimilasyonu, Rumların ve diğer Hristiyan azınlıkların göçertilmesi hedeflendi. Bu anlamda 1923'de Lozan Barış Antlaşması'na ek olarak yapılan sözleşme uyarınca Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan Krallığı arasında imzalanan anlaşma ile Ege, Trakya, İç Anadolu ve Karadeniz'de yaşayan 1 milyon 200 bin Ortodoks Rum, Anadolu'dan Yunanistan'a sürgün edilerek, ulus devletin son gerekliliği de yerine getirildi. 1924 Anayasası ise yaptığı "vatandaşlık" tanımında "Türk" kimliğini öne çıkararak, Lozan'da temeli atılan ulus devletin resmi belgesi haline geldi. Bundan sonraki tarihte Kürtler 29 isyan gerçekleştirirken, bu isyanları kanla bastıran iktidarlar, bir yandan da Alevi ve Hristiyan haklara yönelik de birçok pogrom gerçekleştirdi.
 
'İNKÂR VE İMHAYI TEMELLENDİREN İKİ METİN'
 
Yazar Yusuf Karadaş, kamuoyunda tartışılmaya devam eden PKK'nin kongresi, Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasası'na dair konuştu. Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasa'nın Türkiye'de Kürt sorununda çözümsüzlük teşkil eden iki metin olduğunu ifade eden Karadaş, Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Mustafa Kemal Atatürk'ün birçok yerde Kürtlerin haklarına riayet edileceği yönünde açıklamalarının olduğunu anımsattı. Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasası'ndaki vatandaşlık tanımı ile Kürtlere yönelik inkar ve imha siyasetinin şekillendiğini kaydeden Karadaş, "PKK'nin kongre kararlarında buna dair atıf var. PKK de kendisinden önce kurulan örgütler de hatta 1924'ten itibaren kurulan örgütler de bu iki metnin inkarı ve imhayı esas alan politikasından bahseder. Dolayısıyla PKK'de Kürt sorunun sonucu olarak ortaya çıkmış örgütlerden biri. Ama mesele sadece bu iki metinden ibaret değil. Bugüne kadar bu politika farklı biçimlerde hem anayasalarda hem de hükümetlerin sürdürdüğü politikalarda Kürtlerin ulusal varlıklarının ve ulusal demokratik taleplerinin reddine dair siyaset olarak bugüne geldi" ifadelerini kullandı. 
 
'TARTIŞMALAR İKTİDARIN EKMEĞİNE YAĞ SÜRÜYOR'
 
Kürt sorununun demokratik yollarla çözülememesi halinde başka sonuçların da ortaya çıkacağına dikkat çeken Karadaş, ulusalcı ve milliyetçi kesimlerin bu gerçeği görmesi gerektiğini ifade etti. Bu kesimlerin kendilerine, Lozan ve 1924 Anayasası tartışmalarını sürdürmelerinin en çok kime yaradığını sorması gerektiğini dile getiren Karadaş, "Birincisi bu tartışma CHP'nin içini oyma anlamına geliyor. Normalde böyle bir açıklamaya karşı MHP'den başka türlü tepkiler gelebilirdi. Aksine bu açıklamayı kendine bir fırsat olacak görüyor ve 'CHP içindeki tartışmayı derinleştirecek bir noktaya götürmek bizim işimize yarıyor' diyorlar. Diğer bir nokta; CHP'yle Kürt halkı, DEM Parti ve demokrasi güçleri arasında özellikle Saraçhane ve Newroz sürecinde ortaya çıkan fiili mücadele birliğini parçalamak istiyorlar. CHP ve Özgür Özel, Kürt sorununun çözümünde belki de tarihte en azından açıklama düzeyinde de olsa en iyi tutumu ortaya koyuyor. Erdoğan için Lozan'la ilgili tartışma yeni bir tartışma değil. PKK'nin yaptığı tespit ile iktidarın buna dair tutumunu ayırmak lazım. Bunu ayıramazsak iktidarın işine yarayacak bir tartışmaya oluyor. Ulusalcıların-milliyetçilerin yaptığı bu. Erdoğan 2016'da başkanlık istediği dönemde de başkanlık rejimi için Lozan meselesini yeni Osmanlı yayılmacılığı için kendi emelleri haline getirmişti. Onun derdi Lozan'ın Kürtleri inkar etmesi değildi. Asıl derdi yeni Osmanlıcılık ve başkanlık rejimi için bu tartışmayı sürdürmekti. Ulusalcıların da bir halkın gerçeğini görmeyip 'ülkeyi bölecekler' şeklindeki söylemleri iktidarın ekmeğine yağ sürüyor" ifadelerine yer verdi.  
 
'SÜRECİ LEHİMİZE İŞLETEBİLİRİZ'
 
PKK'nin kongre kararı ve Öcalan'ın 27 Şubat'taki çağrısında PKK'nin Kürt sorunun sonucu olarak ortaya çıktığını belirtildiğini söyleyen Karadaş, yüzyıl önceki yanlışlar yerine demokratik siyasetle bu sorunun çözülebileceğine işaret etti. Tarihte Kürt halkına karşı işlenmiş suçlarla yüzleşilmeden barışın inşa edilemeyeceğini vurgulayan Karadaş, aynı zamanda Kürtlere uygulanan suçların sorumluların da yargılanması gerektiğine söyledi. Karadaş, "Binlerce insanın katledilmesi ve kaybedilmesi gibi bir durum var. Yakın zamanda şehir savaşlarında çocukların cansız bedenlerinin günlerce derin dondurucularda bekletildiği bir süreci yaşadık. Böyle bir iktidar gerçekliği var. Sorumlular yargılanmadığı gibi hepsi ödüllendirildi. Bu hataları ortadan kaldıracak ve halkların güven içerisinde bir gelecek kuracaksa bu yüzleşme olmalı. DEM Parti Eşbaşkanı Tuncer Bakırhan koruculuk ile ilgili söylemde bulundu konu bambaşka bir yere götürüldü. Bu ülkede koruculuk savaş suçlarının önemli boyutlarındandır. Korucuların işlediği suçlara karşı binlerce rapor var ortada. Şimdi bunları görmezden gelerek ortak bir yaşamı inşa edebilir miyiz?" diye konuştu. 
 
'CHP'NİN MECLİS’E DÜZENLEMELER GETİRMESİ LAZIM'
 
Sürecin fırsatlarının ve risklerinin iyi analiz edilmesi gerektiğine dikkat çeken Karadaş, şöyle devam etti: "Bahçeli yaptığı konuşmalarda bölgedeki risklerden ve bu risklerin Türkiye için doğurabileceği sonuçlardan bahsediyor. Barış ve demokrasinin tesis edilmesi yönünde fırsatların değerlendirilmemesi ve başarısız olunması halinde Türkiye için karanlık günler olacak. Erdoğan başkanlık rejimini kalıcı hale getirecek faşist rejim inşasına yönelik emelini her fırsatta ortaya koyuyor. CHP söylem olarak ileri duruyor. CHP'nin iktidarın bu ikiyüzlü politikasını teşhir etmek için Kürt sorunun demokratik çözümü için düzenlemeleri, hakikatle yüzleşme ile ilgili komisyonların kurulması, anadilde eğitim ve kayyımların kaldırılması gibi düzenlemeleri meclise getirmesi gerekiyor." 
 
MA / Uğurcan Boztaş
 

Diğer başlıklar

24/05/2025
22:05 Slavoj Zizek: Abdullah Öcalan Kürt Nelson Mandelası'dır
21:57 Hayvanseverler açlık grevinin 2’nci gününde
21:08 Ankara’da Kürt Dil Bayramı kutlaması
21:02 Almanya’da Abdullah Öcalan için yürüyüş
20:28 Şara, Barrack ile görüştü
20:26 Erdoğan'dan 'süreç' açıklaması: Yakın zamanda sağlam bir temel üzerinde yükselteceğiz
20:20 Kadınlardan barış için üç acil talep
19:55 KNK Genel Kurulu’nda ‘ulusal birlik’ vurgusu öne çıktı
19:50 Foza Yûsif: Suriye’de çözüm siyasi ve kapsayıcı yöntemlerle olmalı
19:37 Şikayetleri sonuçsuz kalan kadın, karakol önünde eyleme başladı
19:21 Amed'de kadınlar konser ve atölyelerde buluştu
18:42 Pakistan ve Hindistan, hava sahaları yasaklarını uzattı
18:40 Gazze’ye can kaybı 53 bin 901’e yükseldi
18:38 Kaytan ve Altun için Fransa’da anma
18:33 Tutsak öğrenciler için ‘Direniş Şenliği’ düzenlendi
17:44 Rusya: Ukrayna’da 3 yerleşim yeri kontrolümüze geçti
17:40 Gazeteci Karabay’ın tutukluluğuna itiraza ret
17:32 Îlham Ehmed: Suriye’deki sorunların çözümü özerk sistemle mümkün
17:16 Askerler tarafından öldürülen Yıldırım anıldı
16:48 Ankara’da devrimci önderler anıldı
16:42 İzmir'de tarım arazisinde yangın
16:34 'Hasta tutsaklara özgürlük, infaz yakmalara son'
16:26 X'e erişilemiyor
16:19 3 kentte eylem: Kürtçe resmi ve eğitim dili olmalı
16:08 İstanbul'da 'barış' paneli: Özne olmalıyız
15:43 Şahin Altun 31 yıl sonra tahliye edildi
15:33 İHD kongresi: Devlet üzerine düşeni yapmalı
15:09 31 yıl sonra tahliye edildi
15:06 Erdoğan, Şara ile görüştü
15:03 3 tutsağa dair uyarı: Cezaevinde yaşamlarını sürdüremezler
14:55 İBB soruşturmasında gözaltına alınanların ifadeleri başladı
14:44 Dêrsim’de ‘katletme' yasasına tepki
14:16 Bakırhan: Süreç için Alevi canlardan destek istiyoruz
14:05 KHK'liler 133 haftadır eylemde
14:00 Tülay Hatimoğulları, Sosyalist Enternasyonal'da Öcalan'ın mesajını paylaştı
13:33 Kayıp yakınlarından ‘Hakikat Komisyonu’ çağrısı
13:30 Katia Zagoritou: Ortak bir Kürt örgütlenmesi oluşturulmalı
13:28 KNK 23. Olağan Kongresi başladı: Ulusal birlik acil görevimiz
13:24 31 yıl önce gözaltında katledilen Örhanlar için adalet talebi
12:52 Koma Ma’dan Paris’te coşkulu konser
11:55 Pedro Sanchez: Aşırı sağ yükselişte, kendimizi güncellemeliyiz
11:37 Atina’da 'Kürt sorunu ve Ortadoğu'daki gelişmeler' konferansı
11:21 Dêrsim'de 'kuyu tipi' cezaevlerine karşı açlık grevi
11:05 Bakırhan: Barış için ittifakları büyüteceğiz
11:03 Irkçı tehditler sonrası Vanspor’un otel rezervasyonu iptal edildi
10:21 Şirnex'te kaza: 3 ölü
10:18 Mahkemeden tacizi ‘aklama’ gerekçesi: Herkesin girip çıktığı yerde olmaz!
10:15 Dêrazor’da DAİŞ saldırısı
09:18 Jean-Pierre Restellini: Öcalan ile özgür şartlarda görüşmek istiyorum
09:13 Oral Çalışlar: Kürtlerin Kürt olduğu kabul edilirse sorun çözülür
09:08 Av. Kenkeş: Türkiye 'umut hakkı' kararını uygulamakla yükümlü
09:04 ABD: Suriye'ye yaptırımlar kaldırıldı
09:04 Yeşil Sol Partili Sönmez: Büyük bir demokrasi koalisyonuna ihtiyaç var
09:03 Eren Baskın: Onurlu barış olacaksa babamın katillerini affetmeye razıyım
09:02 Taybet İnan'ın oğlu: Bedel ödemeyenlerin 'barış istemiyoruz' deme hakkı yok
09:00 24 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
23/05/2025
21:58 Geleneksel ‘Devrim Yürüyüşü’ gerçekleştirildi
21:10 SES Eş Genel Başkanı: Emek özgürleşene kadar mücadele edeceğiz
21:01 ‘Kürtçe eğitim dili olsun’
20:44 'Faille aynı kampüste bulunmayı reddediyoruz'
20:27 Adalet Kaya: Barışı kadınlar inşa edecek
20:02 CPT: Türkiye Amêdiyê kırsalını 26 kez bombaladı
19:36 DEM Parti Eş Genel Başkanları, Devlet Bahçeli ile görüşecek
19:18 Kayyım kadınlara hukuki destek sağlayan protokolü feshetti
18:59 Ahmet Özer tahliye edilmedi
18:10 DEM Parti ve Gelecek Partisi görüşmesi sona erdi
18:06 Çatışmalı süreçler tartışıldı: Karşılıklı güven çok önemli
17:43 Vanspor maçı öncesi tehditvari açıklama
17:00 Çimento fabrikasının ÇED sürecine itiraz
16:54 Erdoğan 10 yılı 'Aile Yılı' ilan etti
16:24 DEM Parti ve Gelecek Partisi görüşmesi başladı
16:22 Şirnex’te 'hasta tutsaklara özgürlük' çağrısı
16:07 Bahçeli: Erdoğan'ın caymaya hakkı yoktur
15:59 DEM Parti'den 'toplumsal mutabakat' çağrısı
15:54 KATDER kongresini yaptı
15:51 İşçiler 13 gündür eylemde: Kazanana kadar susmuyoruz
15:04 S ve Y tipi cezaevlerinin kapatılması için kanun teklifi
15:00 Maden kirliliği soruşturmasında takipsizlik kararı
14:59 Koğuş tellerini söken 47 tutsağa seri cezalar
14:28 KESK: Yiğiter’e saldıranların arkasındaki güçleri açığa çıkarın
13:52 Halkın tepkisi üzerine JES toplantısı iptal edildi
13:37 Amed'de 'Kadın Emek ve Kültür Sanat Buluşması' başladı
13:24 Meslektaşlarının katledilmesini protesto eden gazeteciye soruşturma
13:15 Yaşam hakkı savunucuları sokaktaki hayvanlar için açlık grevinde
13:05 Ayşegül Doğan: Meclis Başkanı komisyon için sorumluluk almalı
12:45 Aleyna Çakır davasında keşif talebine ret
12:30 Barcelona, Kuzey ve Doğu Suriye'de ‘Umut Ligi’ projesi başlattı
12:14 20 cezaevine dair rapor: 2 kişi 1 ranzada yatıyor
11:52 13’üncü Engelsiz Film Festivali başladı
11:46 Şam’dan Çinli şirketle 20 yıllık yatırım anlaşması
11:21 Hanehalkı enflasyon beklentisi arttı
11:21 İmamoğlu'nun fotoğraf, görüntü ve sesine yasak getirildi
11:14 Koğuşa yerleştirilen kameraya karşı 'tek kollu' direniş
10:41 Ailelerden İmralı başvurusu
10:23 Tülay Hatimoğulları: Kayyım yasası lağvedilmeli, yerel yönetimler güçlendirilmeli
10:18 Balıkesir'de bir kadın katledildi
09:55 ‘Kürt Dirilişi’ belgeseli internet sitesi açıldı
09:35 Menzione: Öcalan başlatmak istediği değişimi dışarıdan yönetebilmeli
09:29 Temel: İktidarın çekingenliği çözüm karşıtlarını cesaretlendiriyor
09:23 Çatışmalarda yakınlarını yitirenlerin talebi: Özgürlük ve barış
09:21 Yayınevi sahibi ve çalışanına 'kitap' davası
09:19 Tutsakların görüntülü görüşme hakkına 'teknik eksiklik' engeli
09:16 Altun’un cezaevi arkadaşı: Hiçbir koşulda taviz vermezdi
09:13 ÖHD Eş Genel Başkanı: 'Umut hakkı'nın uygulanması elzem
09:12 Tarihçi Ulugana: Çözüm Lozan'ı lağvetmek değil, demokratik bir anayasanın teşkilidir
09:09 Çelenk: Yeni süreçte bağımsız muhafazakar STÖ'lere de ihtiyaç var
09:08 'Bir Heykelin Gölgesinde' kadın mücadelesi
09:07 Valilikten koçerlerin yaylalara gidişine yasak
09:04 Kürtçe oyuna salon engelinin gerekçesi: Müdür uygun görmedi!
09:02 Gabar’daki tahribatın uydu fotoğrafları
09:02 DGD Yardımcısı Taş: Öcalan'a güveniyoruz, katkı sunmaya hazırız
09:00 23 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
08:00 İBB'ye 4’üncü dalga operasyonu: 49 kişiye gözaltı kararı
22/05/2025
23:10 Vanspor, Elazığspor’u 4-1’lik skorla yendi
22:59 Özerk Yönetim heyeti Paris’te parlamenterlerle görüştü
22:44 MESEM cinayeti davasında savcı ve sanık duruşmaya katılmadı
22:13 Kürt siyasetçi Çağro Mêrdîn’de toprağa verildi
21:34 İsrail, Lübnan'ın güneyine saldırdı
21:16 Çalıştırıldığı inşaattan düşen 12 yaşındaki çocuk entübe edildi
20:37 İBB'ye yönelik bir operasyon daha: 7 kişiye tutuklama talebi
20:06 ABD'de uçak düştü
20:00 İzmir'de 'Kent hakkı bağlamında göç, mültecilik ve dönüşüm meselesi' paneli
19:49 PKK kararı sonrası MGK ilk kez toplandı
19:16 Süveyde'de patlama: 2 ölü
19:13 Otel yangınında bakan yardımcısına soruşturma izni verilmemesi kararına itiraz
19:11 Vanspor-Elazığspor maçı öncesi stadyumda gerginlik
19:01 Öznur Değer: Gazeteciliğe devam edeceğim
18:52 DEM Parti ve AKP görüşmesinde hangi konular gündeme geldi?
18:16 Agirî’de Kürt Dil Bayramı kutlaması
18:11 Erzingan’da şüpheli ölüm
18:04 Gever’de ‘Kadın Tarihi’ atölyeleri
17:54 Rojin Kabaiş’in aile ve avukatları dosya savcısı ile görüştü
17:47 Süreç gündemli DEM Parti PM toplantısında neler tartışıldı?
17:27 Pîran’da 4 bölge ‘Özel Güvenlik Bölgesi’ ilan edildi
17:23 Çocuklarını rehin alan Alpaslan’ın davasında görevsizlik kararı
17:18 Baro başkanına tehdit davasında ev hapsi
16:26 DEM Parti’den grevdeki Toros Tarım işçilerine ziyaret
16:22 MHP'li Yıldız: İnfaz düzenlemesi KHK mağdurlarını da kapsamalı
16:19 Kadınların barış sürecine aktif katılımı için Meclis Araştırması talebi
16:10 Colemêrg’de 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı açıklaması
15:22 Fatma Oğur’u katleden failin yeniden yargılandığı dava görüldü
15:18 ‘Tecrit kaldırılsın, hasta tutsaklar serbest bırakılsın’
14:41 Savunma Bakanlığı’ndan açıklama: Saldırılar sürecek
14:34 Mülteci hakları savunucusu Taha Elgazi'nin sınır dışı edilmesine tepki
14:19 Sibel Ayğan'ı katleden erkeğe ağırlaştırılmış müebbet
14:13 Ege Üniversite Hastanesi çalışanları iş bıraktı
14:04 Amed Kent Konseyi Çocuk Meclisi ilan edildi
14:00 Erdoğan’da anayasa açıklaması: Tekrar seçilme gibi bir derdim yok
13:11 DYO işçileri greve çıktı
13:07 Temel Conta işçileri: Saldırılar kararlılığımızı artırıyor