Gazeteci Baydar: Toplumun barışa ikna edilmesi için adım atılmalı

İSTANBUL - Toplumun barışa ikna edilmesine ilişkin AKP ve MHP'nin bugüne kadar herhangi bir sorumluluk alıp adım atmadığını belirten gazeteci Yavuz Baydar, ilerleme sağlanabilmesi için devletin adım atması gerektiğini ifade etti. 

Gazeteci Yavuz Baydar, Kürt sorununa çözümüne dair yürütülen ve Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın "Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı"nın ardından PKK'nin 12'nci Kongresi'ni düzenleyerek, silahsız mücadele kararının sürece etkisini değerlendirdi. 
 
Kürt sorununun mevcut sürece gelmesinin yılları bulan bir mücadeleyle olduğunu belirten Baydar, Kürt sorununun benzersiz taraflarının olduğunu kaydetti. Dünya genelinde yaşanan çatışma-çözüm süreçlerine dikkat çekerek, bunların her birinin farklı biçimlerde çözüm üretildiğine işaret etti. 
 
'BİR GARİPLİK VAR'
 
Devletin özgün bir dil kullandığını tespitini yapan Baydar, "Birincisi hukuksal açıdan bakıldığında Abdullah Öcalan'ın ‘umut hakkı’ ve bunun üzerinden başlatılan bir süreç var. İkincisi de bunu ağırlıklı olarak başlatan ve dile getiren Bahçeli, ama diğer taraftan Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından dile getirilen 'Ya dediğimizi yaparsınız ya da biz gereğini yaparız' şeklinde bunu bir çatışma çözümü olarak görmek isteyenleri biraz şaşırtan ve endişelendiren bir söylem söz konusuydu. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin 2014 yılında Öcalan için verdiği umut hakkı kararı var. Benzer örnek Birleşik Krallık'ta Winter kararıdır. Bu legal, yasal bir hak. Aynı şey Türkiye'den Öcalan dosyasında da istendi. Bu, tamamen bir legal çerçeve. Oysa ne oldu? 1 Ekim'den itibaren bir yasal hak bir siyasi pazarlığın zeminine dönüştürüldü. Bir kişi doğal hakkı olan cezaevi koşullarının düzeltilmesini beklerken kendisini birdenbire 'Biz bunu yaparız, ama sen de bizim dediğimizi yapacaksın' durumuyla karşı karşıya buldu. Bu, bir garabet hali. Ama bir gariplik var. Bir baskı hali var. Onun ötesinde de bilinen pratiklere aykırı olarak bir yol haritasının çizilip çizilmediğini bilmiyoruz. Çünkü şeffaflık yok" dedi.  
 
SÜRECİN TOPLUMSALLAŞMASI
 
Toplumun barışa ikna edilmesine ilişkin AKP ve MHP'nin bugüne kadar herhangi bir sorumluluk almadığını vurgulayan Baydar, sürecin toplumsallaşması için AKP ve MHP'nin Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi'nden (DEM Parti) daha etkili rol alması gerektiğini vurguladı. Baydar, "Çünkü çağrı onlardan geldi. Beklenti yaratanlar onlar. DEM Parti birtakım turlara başladı, ama arka planda AKP tarafında süren bir sessizlik var. Zaman zaman agresifleşen bir dil var. 2013-2015 döneminde yürütülen süreçle karşılaştırıldığında büyük farklılıklar var. O dönem Türkiye'de barış sürecini destekleyen, kısmen bağımsız, ama parçalanmış, çoğulcu bir medya yapısı vardı. Şimdi çok daha küçültülmüş bir medya yapısı var. Bu toplumun barışa ikna işini zorlaştıran bir şey. Çünkü şu anda bu medyada kutuplaşmayı temsil eden bir durum söz konusu. Türkiye'de milliyetçilik dalgası var. Anket şirketleri gençler arasında özellikle Ümit Özdağ gibi siyasi figürlerin giderek daha fazla popülerleştiğini bize söylüyor. En son İstanbul Research adlı kuruluşun yaptığı araştırma sonucuna göre 'PKK kongresinden haberdar değiliz' diyenlerin oranı yüzde 64 idi. Bu bize toplumun haberdar edilmeyişi anlatıyor. Medya işini yapmıyor. Bir iletişim stratejisi yok" diye konuştu. 
 
'İÇ SİYASETTE İKİ ZIT AKINTI VAR'
 
Sürecin iç ve dış faktörlerin etkisiyle hızlı geliştiğini belirten Baydar, Ekim ayından bu yana Türkiye iç siyasetinde birbirine zıt akıntılar olduğunu söyleyerek, "Bir tanesi barış süreci adı altında başlatılan, tetiklenen bir şey var öbür tarafta da CHP'yi hedefleyen, İmamoğlu özelinde CHP'yi hedefleyen ve süreceği de anlaşılan bir şey var. Türkiye nereye gidiyor, sorusunu daha da karmaşık hale getiren bir durum söz konusu. İç konjonktürdeki bu durumun aslında bir açıklaması CHP'yi mümkün olduğu kadar zayıflatıp şeytanlaştırarak, 2027-2028 yıllarında olacağını düşündüğüm seçimlerin AKP liderliği lehine sonuçlanmasını sağlayıcı parametreleri netleştirmektir. Anayasa reformu adı altında da muğlak bir söylem devam ediyor. Bunun Kürt tarafında da tam olarak cevabı bulunmuş değil" diye ifade etti. 
 
DIŞ KONJONKTÜRDEKİ DURUM 
 
Dış konjonktürün sürece etkisine değinen Baydar, şunları ifade etti: "7 Ekim Hamas saldırısıyla başlayan ve İran uzantılarının Ortadoğu'dan temizlenmesi sürecinin başarıya ulaştığını söylemek mümkün. Esad'ın Ankara'nın da yönlendirmesiyle paldır küldür kendini Moskova'da bulması bunun devamı. Bölgede yeni bir dizayn söz konusu. Türkiye'nin birkaç tane enerji hatlarıyla ilgili kaygıları var. Çünkü enerji hatları Türkiye'nin ekonomik bekası için hayati önemde. Doğu Akdeniz'de işler tam olarak Ankara'nın hesap ettiği gibi gitmiyor. Irak ilişkilerinde birtakım potansiyeller var. İsrail-Azerbaycan ilişkisinin iyice sıcaklaşması Ankara'yı çizmiş olduğu çizgiden saptırıyor. Ne yapılacağını orada tam olarak kestiremeyen bir Ankara söz konusu. Burada da önemli olan Kürt olgusunun anahtar rol oynar niteliği. Çünkü Batı açısından seküler Kürt oluşumları, bunların içinde tabii en önemlisi olan SDG, büyük önem taşıyor. Onların şu anki Şam yönetimi tarafından emilip, pasifize edilmemesi ve yeni bir İslam Devleti olayının yaratılmaması Batı için büyük önem taşıyor. İran'ı da bu çerçeve içine almamız gerekiyor." 
 
YENİ BİR UZLAŞMA ALANI YARATMAK 
 
PKK'nin kongre kararında yer alan ve çokça tartışılan "Lozan Antlaşması" meselesine dikkati çeken Baydar, şöyle devam etti: "12 Mayıs bildirgesinde yer alan Lozan kavramı üzerinden başlatılan tartışmanın, sağlıklı bir tartışma olmadığı ve bir yere götürmeyeceği çok net. Lozan değil de belli kavramlar üzerinden 'yeni bir uzlaşma ortamı nasıl yaratılır' üzerinden bir tartışma henüz başlamış değil. Dönüp dolaşıp buna geliyoruz. Eğer üç aşağı beş yukarı toplumun üçte ikiye yakın kesimi 'Ben bu süreci doğru bulmuyorum' diyorsa onun doğru bulunmasını sağlamak için önemli bir kesim sıkıntı çekiyor. Anketlerde 'Türkiye'nin en büyük sorunu hangisidir?' diye sorulduğunda açık ara farkla ekonomi öne çıkıyor. Ekonomide düzelmeler olmadıkça ikna edilmek istemeyen ikna edilemeyecek. İkna edilmeye hazır olanlar zaten şimdiden ikna olmaya başladılar. Partizanlaşmış bazı muhalif medya kanalları, süreç aleyhinde, süreci reddeden bir dil kullanıyor. Eğer söz konusu olan bir temiz sayfa açmaksa toplumun önemli bir kısmını ikna edici bir şekilde yasal ve siyasi koşulların gerçekleştirilmesi gerekiyor. Bunu tam olarak göremiyorum."
 
PARTİLERİ RAHATLATACAK REFORMLAR 
 
Baydar, bu süreçte atılması gereken adımları şöyle sıraladı: "Öncelikli olan yargı ve adalet mekanizması. Müzakere eden taraflardan bir tanesinin tabanının rahatlatılması için ve toplumun ikna edilmesi için sadece Kürtleri kapsamayan daha geniş kapsamlı bir genel af gerekiyor. Terörle Mücadele Kanunu'nun yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor. Muğlak ve sorunları sürekli olarak üreten, medyayı perişan eden yasal düzenlemelerin yeniden gözden geçirilmesi ve radikal bir demokratik dönüşümün tüm siyasi aktörleri kapsayacak şekilde yapılması lazım. Henüz bu ortada yok. Bunlar aynı zamanda müzakere eden Kürt tarafın da beklentisi. Bunun yanı sıra parlamentodaki partileri de rahatlatacak reformların yapılması gerekiyor. Ana muhalefet partisine karşı baskı ve şeytanlaştırma politikaları ile ilgili ne yapılacak? Bu sorunun cevabının da bir an önce verilmesi gerekiyor. Yoksa bir tarafı yumuşama, bir tarafı gerilimi arttırma şeklinde birbirine zıt siyasetle herhangi bir olumlu sonuca varılması mümkün görünmüyor. Şu anda atılması gereken adımlar tamamen devletin atması gereken adımlardır."
 
MA / Melik Çelik
 

Diğer başlıklar

24/05/2025
22:10 'İmamoğlu' pankartına soruşturma
22:05 Slavoj Zizek: Abdullah Öcalan Kürt Nelson Mandelası'dır
21:57 Hayvanseverler açlık grevinin 2’nci gününde
21:08 Ankara’da Kürt Dil Bayramı kutlaması
21:02 Almanya’da Abdullah Öcalan için yürüyüş
20:28 Şara, Barrack ile görüştü
20:26 Erdoğan'dan 'süreç' açıklaması: Yakın zamanda sağlam bir temel üzerinde yükselteceğiz
20:20 Kadınlardan barış için üç acil talep
19:55 KNK Genel Kurulu’nda ‘ulusal birlik’ vurgusu öne çıktı
19:50 Foza Yûsif: Suriye’de çözüm siyasi ve kapsayıcı yöntemlerle olmalı
19:37 Şikayetleri sonuçsuz kalan kadın, karakol önünde eyleme başladı
19:21 Amed'de kadınlar konser ve atölyelerde buluştu
18:42 Pakistan ve Hindistan, hava sahaları yasaklarını uzattı
18:40 Gazze’ye can kaybı 53 bin 901’e yükseldi
18:38 Kaytan ve Altun için Fransa’da anma
18:33 Tutsak öğrenciler için ‘Direniş Şenliği’ düzenlendi
17:44 Rusya: Ukrayna’da 3 yerleşim yeri kontrolümüze geçti
17:40 Gazeteci Karabay’ın tutukluluğuna itiraza ret
17:32 Îlham Ehmed: Suriye’deki sorunların çözümü özerk sistemle mümkün
17:16 Askerler tarafından öldürülen Yıldırım anıldı
16:48 Ankara’da devrimci önderler anıldı
16:42 İzmir'de tarım arazisinde yangın
16:34 'Hasta tutsaklara özgürlük, infaz yakmalara son'
16:26 X'e erişilemiyor
16:19 3 kentte eylem: Kürtçe resmi ve eğitim dili olmalı
16:08 İstanbul'da 'barış' paneli: Özne olmalıyız
15:43 Şahin Altun 31 yıl sonra tahliye edildi
15:33 İHD kongresi: Devlet üzerine düşeni yapmalı
15:09 31 yıl sonra tahliye edildi
15:06 Erdoğan, Şara ile görüştü
15:03 3 tutsağa dair uyarı: Cezaevinde yaşamlarını sürdüremezler
14:55 İBB soruşturmasında gözaltına alınanların ifadeleri başladı
14:44 Dêrsim’de ‘katletme' yasasına tepki
14:16 Bakırhan: Süreç için Alevi canlardan destek istiyoruz
14:05 KHK'liler 133 haftadır eylemde
14:00 Tülay Hatimoğulları, Sosyalist Enternasyonal'da Öcalan'ın mesajını paylaştı
13:33 Kayıp yakınlarından ‘Hakikat Komisyonu’ çağrısı
13:30 Katia Zagoritou: Ortak bir Kürt örgütlenmesi oluşturulmalı
13:28 KNK 23. Olağan Kongresi başladı: Ulusal birlik acil görevimiz
13:24 31 yıl önce gözaltında katledilen Örhanlar için adalet talebi
12:52 Koma Ma’dan Paris’te coşkulu konser
11:55 Pedro Sanchez: Aşırı sağ yükselişte, kendimizi güncellemeliyiz
11:37 Atina’da 'Kürt sorunu ve Ortadoğu'daki gelişmeler' konferansı
11:21 Dêrsim'de 'kuyu tipi' cezaevlerine karşı açlık grevi
11:05 Bakırhan: Barış için ittifakları büyüteceğiz
11:03 Irkçı tehditler sonrası Vanspor’un otel rezervasyonu iptal edildi
10:21 Şirnex'te kaza: 3 ölü
10:18 Mahkemeden tacizi ‘aklama’ gerekçesi: Herkesin girip çıktığı yerde olmaz!
10:15 Dêrazor’da DAİŞ saldırısı
09:18 Jean-Pierre Restellini: Öcalan ile özgür şartlarda görüşmek istiyorum
09:13 Oral Çalışlar: Kürtlerin Kürt olduğu kabul edilirse sorun çözülür
09:08 Av. Kenkeş: Türkiye 'umut hakkı' kararını uygulamakla yükümlü
09:04 ABD: Suriye'ye yaptırımlar kaldırıldı
09:04 Yeşil Sol Partili Sönmez: Büyük bir demokrasi koalisyonuna ihtiyaç var
09:03 Eren Baskın: Onurlu barış olacaksa babamın katillerini affetmeye razıyım
09:02 Taybet İnan'ın oğlu: Bedel ödemeyenlerin 'barış istemiyoruz' deme hakkı yok
09:00 24 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
23/05/2025
21:58 Geleneksel ‘Devrim Yürüyüşü’ gerçekleştirildi
21:10 SES Eş Genel Başkanı: Emek özgürleşene kadar mücadele edeceğiz
21:01 ‘Kürtçe eğitim dili olsun’
20:44 'Faille aynı kampüste bulunmayı reddediyoruz'
20:27 Adalet Kaya: Barışı kadınlar inşa edecek
20:02 CPT: Türkiye Amêdiyê kırsalını 26 kez bombaladı
19:36 DEM Parti Eş Genel Başkanları, Devlet Bahçeli ile görüşecek
19:18 Kayyım kadınlara hukuki destek sağlayan protokolü feshetti
18:59 Ahmet Özer tahliye edilmedi
18:10 DEM Parti ve Gelecek Partisi görüşmesi sona erdi
18:06 Çatışmalı süreçler tartışıldı: Karşılıklı güven çok önemli
17:43 Vanspor maçı öncesi tehditvari açıklama
17:00 Çimento fabrikasının ÇED sürecine itiraz
16:54 Erdoğan 10 yılı 'Aile Yılı' ilan etti
16:24 DEM Parti ve Gelecek Partisi görüşmesi başladı
16:22 Şirnex’te 'hasta tutsaklara özgürlük' çağrısı
16:07 Bahçeli: Erdoğan'ın caymaya hakkı yoktur
15:59 DEM Parti'den 'toplumsal mutabakat' çağrısı
15:54 KATDER kongresini yaptı
15:51 İşçiler 13 gündür eylemde: Kazanana kadar susmuyoruz
15:04 S ve Y tipi cezaevlerinin kapatılması için kanun teklifi
15:00 Maden kirliliği soruşturmasında takipsizlik kararı
14:59 Koğuş tellerini söken 47 tutsağa seri cezalar
14:28 KESK: Yiğiter’e saldıranların arkasındaki güçleri açığa çıkarın
13:52 Halkın tepkisi üzerine JES toplantısı iptal edildi
13:37 Amed'de 'Kadın Emek ve Kültür Sanat Buluşması' başladı
13:24 Meslektaşlarının katledilmesini protesto eden gazeteciye soruşturma
13:15 Yaşam hakkı savunucuları sokaktaki hayvanlar için açlık grevinde
13:05 Ayşegül Doğan: Meclis Başkanı komisyon için sorumluluk almalı
12:45 Aleyna Çakır davasında keşif talebine ret
12:30 Barcelona, Kuzey ve Doğu Suriye'de ‘Umut Ligi’ projesi başlattı
12:14 20 cezaevine dair rapor: 2 kişi 1 ranzada yatıyor
11:52 13’üncü Engelsiz Film Festivali başladı
11:46 Şam’dan Çinli şirketle 20 yıllık yatırım anlaşması
11:21 Hanehalkı enflasyon beklentisi arttı
11:21 İmamoğlu'nun fotoğraf, görüntü ve sesine yasak getirildi
11:14 Koğuşa yerleştirilen kameraya karşı 'tek kollu' direniş
10:41 Ailelerden İmralı başvurusu
10:23 Tülay Hatimoğulları: Kayyım yasası lağvedilmeli, yerel yönetimler güçlendirilmeli
10:18 Balıkesir'de bir kadın katledildi
09:55 ‘Kürt Dirilişi’ belgeseli internet sitesi açıldı
09:35 Menzione: Öcalan başlatmak istediği değişimi dışarıdan yönetebilmeli
09:29 Temel: İktidarın çekingenliği çözüm karşıtlarını cesaretlendiriyor
09:23 Çatışmalarda yakınlarını yitirenlerin talebi: Özgürlük ve barış
09:21 Yayınevi sahibi ve çalışanına 'kitap' davası
09:19 Tutsakların görüntülü görüşme hakkına 'teknik eksiklik' engeli
09:16 Altun’un cezaevi arkadaşı: Hiçbir koşulda taviz vermezdi
09:13 ÖHD Eş Genel Başkanı: 'Umut hakkı'nın uygulanması elzem
09:12 Tarihçi Ulugana: Çözüm Lozan'ı lağvetmek değil, demokratik bir anayasanın teşkilidir
09:09 Çelenk: Yeni süreçte bağımsız muhafazakar STÖ'lere de ihtiyaç var
09:08 'Bir Heykelin Gölgesinde' kadın mücadelesi
09:07 Valilikten koçerlerin yaylalara gidişine yasak
09:04 Kürtçe oyuna salon engelinin gerekçesi: Müdür uygun görmedi!
09:02 Gabar’daki tahribatın uydu fotoğrafları
09:02 DGD Yardımcısı Taş: Öcalan'a güveniyoruz, katkı sunmaya hazırız
09:00 23 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
08:00 İBB'ye 4’üncü dalga operasyonu: 49 kişiye gözaltı kararı
22/05/2025
23:10 Vanspor, Elazığspor’u 4-1’lik skorla yendi
22:59 Özerk Yönetim heyeti Paris’te parlamenterlerle görüştü
22:44 MESEM cinayeti davasında savcı ve sanık duruşmaya katılmadı
22:13 Kürt siyasetçi Çağro Mêrdîn’de toprağa verildi
21:34 İsrail, Lübnan'ın güneyine saldırdı
21:16 Çalıştırıldığı inşaattan düşen 12 yaşındaki çocuk entübe edildi
20:37 İBB'ye yönelik bir operasyon daha: 7 kişiye tutuklama talebi
20:06 ABD'de uçak düştü
20:00 İzmir'de 'Kent hakkı bağlamında göç, mültecilik ve dönüşüm meselesi' paneli
19:49 PKK kararı sonrası MGK ilk kez toplandı
19:16 Süveyde'de patlama: 2 ölü
19:13 Otel yangınında bakan yardımcısına soruşturma izni verilmemesi kararına itiraz
19:11 Vanspor-Elazığspor maçı öncesi stadyumda gerginlik
19:01 Öznur Değer: Gazeteciliğe devam edeceğim
18:52 DEM Parti ve AKP görüşmesinde hangi konular gündeme geldi?
18:16 Agirî’de Kürt Dil Bayramı kutlaması
18:11 Erzingan’da şüpheli ölüm
18:04 Gever’de ‘Kadın Tarihi’ atölyeleri
17:54 Rojin Kabaiş’in aile ve avukatları dosya savcısı ile görüştü
17:47 Süreç gündemli DEM Parti PM toplantısında neler tartışıldı?
17:27 Pîran’da 4 bölge ‘Özel Güvenlik Bölgesi’ ilan edildi
17:23 Çocuklarını rehin alan Alpaslan’ın davasında görevsizlik kararı
17:18 Baro başkanına tehdit davasında ev hapsi
16:26 DEM Parti’den grevdeki Toros Tarım işçilerine ziyaret
16:22 MHP'li Yıldız: İnfaz düzenlemesi KHK mağdurlarını da kapsamalı
16:19 Kadınların barış sürecine aktif katılımı için Meclis Araştırması talebi
16:10 Colemêrg’de 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı açıklaması
15:22 Fatma Oğur’u katleden failin yeniden yargılandığı dava görüldü
15:18 ‘Tecrit kaldırılsın, hasta tutsaklar serbest bırakılsın’
14:41 Savunma Bakanlığı’ndan açıklama: Saldırılar sürecek
14:34 Mülteci hakları savunucusu Taha Elgazi'nin sınır dışı edilmesine tepki
14:19 Sibel Ayğan'ı katleden erkeğe ağırlaştırılmış müebbet
14:13 Ege Üniversite Hastanesi çalışanları iş bıraktı
14:04 Amed Kent Konseyi Çocuk Meclisi ilan edildi
14:00 Erdoğan’da anayasa açıklaması: Tekrar seçilme gibi bir derdim yok
13:11 DYO işçileri greve çıktı