Aldar Xelil: Suriye'de çözüm Demokratik Ulus projesiyle mümkün

img

RİHA - Suriye’nin yeniden inşaasına dair çözüm önerilerini sunan PYD Eşbaşkanlık Komitesi üyesi Aldar Xelil, tüm bileşenlerin olduğu ulusal kongrenin kurulması gerektiğini ifade ederek, barışçıl bir ortam için tek modelin de Demokratik Ulus olduğunu ifade etti. 

Suriye’de 2011 yılında başlayan iç savaş Baas rejiminin devrilmesiyle yeni bir aşamaya geçti. İç savaşın başladığı ilk gündem bu yana Kuzey ve Doğu Suriye’de halklar Üçüncü Yol çizgisiyle Demokratik Özerk Yönetimi oluştur. Tüm inanç ve halkların yönetime dahil olduğu bu sistemde kadınlar yönetim başta olmak üzere her alanda eşit yaşamasına dair bir sistem inşa edildi. 
Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) tarafından 61 yıllık Baas rejiminin devrilmesiyle sonuçlanan saldırıların ardından ülkedeki belirsizlik sürüyor. HTŞ’ye bağlı güçler Alevilere yönelik saldırılar düzenlerken Türkiye ve bağlı Suriye Millî Ordusu’nun (SMO)  Kuzey ve Doğu Suriye’ye dönük saldırıları sürdürüyor.
 
‘ULUS-DEVLET MODELİNE KARŞI DEMOKRATİK ULUS’
 
Suriye’deki güncel duruma dair Mezopotamya Ajansı’na (MA) değerlendirmelerde bulunan Demokratik Birlik Partisi (PYD) Eşbaşkanlık Komitesi üyesi Aldar Xelil, Suriye’de devam eden krizlerin çözümünün Demokratik Ulus projesinin hayata geçirilmesi ile son bulacağını belirtti. Aldar Xelil, “Ulus-devlet, Ortadoğu’nun tarihsel ve kültürel zenginliğini hiçe sayan bir yapıdır. Bu sistem, farklılıkları asimile ederek baskıcı rejimlere zemin hazırlamıştır. Özellikle 1963’te Baas rejiminin iktidara gelmesiyle birlikte Arap milliyetçiliği temelinde tek kimlikli bir yönetim dayatılmış, diğer halklar ve inançlar sistematik bir baskı altına alınmıştır” dedi.
 
KADINLARIN ROLÜ: DEĞİŞİMİN ÖNCÜSÜ
 
Baas rejimi ile birlikte binlerce yıllık bir arada yaşama kültürünün tahrip edildiğini kaydeden Aldar Xelil, 2011’deki isyan dalgasıyla birlikte alternatif bir model arayışı başladığını ve Demokratik ulus projesinin bu arayışın bir sonucu olarak doğduğunu vurguladı. Aldar Xelil, şunları ifade etti: “Demokratik ulus, halkların eşit temsiline, inanç özgürlüğüne ve kültürel zenginliklerin korunmasına dayalı bir çözüm yoludur. Bu model, bölgede bir arada yaşamanın mümkün olduğunu kanıtlamıştır. Demokratik ulus projesinin temel taşlarından biri, kadınların özgürlük mücadelesidir. Kadınların toplumsal hayatta etkin bir rol üstlenmesi, projenin başarısında belirleyici oldu. Kadınlar, sadece bir toplumsal dinamik değil, değişim ve dönüşümün de öncüsüdür. Sayın Abdullah Öcalan’ın yıllarca süren mücadelesi ve kadın özgürlüğüne dair geliştirdiği perspektif, bu projenin inşasında kritik bir rol oynamıştır.”
 
TOPLUMSAL SÖZLEŞME
 
2014 yılında Kuzey ve Doğu Suriye’de tüm halkların katılımıyla oluşturulan toplumsal sözleşmenin demokratik ulus projesinin somut bir ürünü olduğuna dikkati çeken Aldar Xelil, Süryaniler, Araplar, Kürtler ve diğer toplumsal bileşenlerin eşit temsiline dayalı bu sözleşmenin farklılıkların bir arada barış içinde yaşamını esas aldığını söyledi. Aldar Xelil, “Toplumsal sözleşme, halkların kendi iradeleriyle barış ve kardeşlik temelinde bir yönetim modeli geliştirdiğinin göstergesidir. Bugün Kuzey ve Doğu Suriye, halkların ortak iradesiyle barış içinde yaşadığı bir bölge olarak tüm dünyaya örnek teşkil ediyor” diye belirtti. 
 
TÜRKİYE’NİN SALDIRI VE TEHDİTLERİ
 
Demokratik ulus modelinin yalnızca Kuzey ve Doğu Suriye için değil, tüm Suriye’nin geleceği için bir umut kaynağı olduğunu ifade eden Aldar Xelil, bu modelin Türkiye’nin ve desteklediği silahlı grupların saldırıları nedeniyle sürekli tehdit altında olduğunu kaydetti. Türkiye'nin Minbic, Til Temir ve Tişrîn gibi bölgelerde düzenlediği saldırılarla halklar arasında korku ve kaos yaratmaya çalıştığını ifade eden Aldar Xelil, "Bu saldırılar, yalnızca Kuzey ve Doğu Suriye’nin özerk yapısını değil, Suriye’nin birliğini ve geleceğini de tehdit ediyor. Türkiye’nin desteklediği gruplar mezhep ve etnik temelli çatışmaları körükleyerek Suriye’nin parçalanmasına yol açabilir. Uluslararası toplumun bu müdahalelere karşı harekete geçmesi gerekiyor” dedi. 
 
ÇÖZÜM İÇİN ÖNERİLER
 
Suriye’de barışın ve istikrarın sağlanması için demokratik ulus projesine dayalı bir sistemin inşa edilmesi gerektiğini belirten Aldar Xelil, kurulacak yeni sisteme ilişkin şu önerilerde bulundu: “Suriye’nin tüm toplumsal bileşenlerini bir araya getirecek bir ulusal kongre düzenlenmelidir. Bu kongrede halkların eşit temsiline dayalı yeni bir anayasa hazırlanmalıdır. Bu anayasa, halkların kültürel ve siyasi haklarını güvence altına almalı, merkeziyetçi yönetimi reddetmelidir. Kürtler, Araplar, Süryaniler ve diğer bileşenler eşit söz hakkına sahip olmalıdır. Yeni sistemin inşasında, tüm bileşenlerin aktif katılımı sağlanmalıdır. Bu, gerçek bir demokratik sistemin temelini oluşturacaktır. Kadınların toplumsal ve siyasal hayatta öncü bir konumda yer alması teşvik edilmelidir. Kadınların öncülüğü, demokratik ulus projesinin başarısı için hayati bir öneme sahiptir. Tek bir grubun veya partinin yönetiminde merkeziyetçi bir sistem yerine yerel yönetimlerin güçlendirildiği bir model geliştirilmelidir. Merkeziyetçi yapılar, geçmişte olduğu gibi, Suriye’nin sorunlarını derinleştirmekten başka bir sonuç doğurmaz.”
 
BARIŞ İÇİNDE YAŞAM 
 
Aldar Xelil, “Kuzey ve Doğu Suriye’de hayata geçirilen bu model, halkların eşit temsiline ve barış içinde bir arada yaşamasına dayanıyor. Eğer bu model tüm Suriye’ye yayılarak bir sistem haline gelirse, Ortadoğu’daki birçok sorun çözüme kavuşabilir. Ancak bu modelin hayata geçirilmemesi durumunda çatışmalar ve krizler devam edecektir.”
 
MA / Delal Akyüz

Diğer başlıklar

08/02/2025
21:13 Yangın faciasında tutuklu sayısı 22’ye yükseldi
21:09 Vanspor’a saldırı
21:01 Filistin’den Netanyahu’nun açıklamasına tepki
20:51 Lübnan’da yeni hükümet kuruldu
20:47 Fidan, İran Dışişleri Bakanı ile görüştü
20:36 Zelenski: Putin, savaşı sürdürmek için hazırlık yapıyor
20:31 Mitingde polisin saldırdığı genç beyin kanaması geçirdi
20:28 Kadınlar Havin Aşkan için eylemde
20:17 Su tankeri bombalandı
19:35 Uzun Yürüyüş Chauny kentinde
19:30 'Hakikatleri Araştırma Komisyonu’na ihtiyaç var'
19:22 AKP’li belediye oy almadığı köyün yolunu açmadı
19:06 Yürekli: Öcalan’ın özgürlüğünde ortaklaştığımızda çözüm de mümkündür
18:34 İbrahim Kalın İran’da
18:31 ‘Özgür Basın geleneği geri adım atmayacak’
18:24 İsrail’den Suriye’ye hava saldırısı
18:15 ‘Sınırsız Savunmalar’ kadınlarla buluştu
18:06 12 yaşındaki çocuğu kaçıran kişi tutuklandı
17:57 Aziz Köylüoğlu’nun katledilmesine tepki yağdı: Hakikatin sesi susturulmaz
17:44 ‘Özgür Basın size boyun eğmeyecek’
17:39 İstanbul’da 8 Mart startı
17:26 Amed'te 'Öcalan’a özgürlük' talebi yankılandı
17:16 Kobanê’nin Aşmê köyüne SİHA saldırısı: 9 kişi yaralandı
17:12 ‘Aziz, Nazim ve Cihan’ın takipçisi olacağız’
16:12 Miting sonrası gazeteci ve halka saldırı
16:12 DEÜ'den tsunami uyarısı
15:48 Mersin ‘Özgürlük İçin Barış’ mitingine hazır
15:12 İHD: Türkiye gazetecilerin öldürülmesini aydınlatmalıdır
14:50 3 kentte hasta tutsaklar için eylem
14:44 Bir Grup Müslüman Aydın’dan 'çözüm' önerileri
14:43 ‘Çözüm Barışta’ konferansı: Kürt sorunu ve hakikatin direnişi
14:35 Bakırhan: Öcalan’ın Amedlilerle buluşmasını sağlayın
14:34 Geçiş Dönemi Adaleti Konferansı: İmralı’dan gelecek olan açıklamayı ele alarak çalışmalıyız
14:24 ÖHD kongresinde İmralı tecridine tepki
14:12 'Özgürlük' mitinginde Abdullah Öcalan’ın posterleri açıldı
14:03 Çiğdem Kılıçgün Uçar: 15 Şubat’ta 'umut hakkı'nı uygulayın
13:59 İzmir Körfezi kirlilik raporu açıklandı: Kirlilik üst seviyede
13:51 Cumartesi Anneleri Maksut Tepeli’nin akıbetini sordu
13:34 Bakırhan: Öcalan demokratik Türkiye’nin formülünü oluşturuyor
13:24 Hamas-İsrail arasında rehine takası devam ediyor
13:14 Tekdağ'ın faili bulunmadı, Diril'in akıbeti açığa çıkarılmadı
13:08 Amed'deki mitingte 'Öcalan'a özgürlük' çağrısı
12:54 DFG ve MKG: Katledilen meslektaşımızın kalemi yerde kalmayacak
12:35 DBP: Hakikati duyuran gazeteciler hedef alınıyor
12:08 Kadınlardan miting öncesi ‘jin, jiyan, azadî’ yürüyüşü
10:58 Gazeteci Ali Barış Kurt tutuklandı
10:49 Gazeteci Köylüoğlu'nun katledilmeden önceki değerlendirmeleri
10:47 Nehre atladığı iddia edilen genç kadının cenazesine ulaşıldı
10:30 Suriye’de her şey sil baştan
10:21 Ev hapsindeki gazetecilerin ilk duruşmaları görülecek
10:06 Gazeteci Aziz Köylüoğlu katledildi
09:59 Çandar: Öcalan’dan beklenen açıklama yeni bir dönemin miladı olacak
09:07 ‘Çözüm için anadilin önündeki engeller kaldırılmalı’
09:04 Mersin mitingi yarın: Özgürlük ve barışı haykıralım
09:04 İmralı döngüsünde komplo gerçekliği
09:01 DEDAŞ yüzde 98 engelli Türkiye’yi elektriksiz bıraktı
09:00 Şirnex'te talan da rant da AKP'li başkana ait: 2 yılda 933 milyon TL
09:00 08 ŞUBAT 2025 GÜNDEMİ
07/02/2025
23:41 Ferhad Şami: Bir MİT ekibi güçlerimizin elinde
23:06 Gazeteci Öznur Değer: Hakikatin çığlığı olmaya devam edeceğiz
22:20 Tişrîn çevresi bombalandı
21:50 Trump’tan Gazze için ‘acelemiz yok’ açıklaması
21:16 Amed'de Dünya Anadil Günü çeşitli etkinliklerle kutlanacak
20:56 Mitinge tag çalışmasıyla çağrı: Barış ve özgürlük için buluşalım
20:06 Açlık grevinde olan Mesutoğlu için tag çalışması
20:01 Dink suikastındaki kamu görevlilerinin davasında karar çıktı
19:44 Mersin büyük mitinge hazırlanıyor: Hep birlikte barışı haykıralım
19:32 Adana'da biri çocuk 3 kişi tutuklandı
19:26 Gazeteci Öznur Değer’e darp raporu verilmedi!
19:01 Dêrsim’de köylüler yol ve sondaj çalışmasına karşı çıktı
18:58 Türkiye'den Kobanê’ye bağlı köye saldırı
18:54 Ege Denizi’nde 4.8 büyüklüğünde deprem
18:46 DFG: Tutuklamalar gerçeği gizleyemez, Daştan ve Bilgin gazetecidir
18:21 Duhok’ta bir eve SİHA saldırısı
18:04 Birçok kentte ‘Barış için özgürlük’ mitingi çalışması
17:35 Temelli: Abdullah Öcalan’dan eminiz, mesele iktidar ne yapacak?
17:09 Gazeteci Öznur Değer tutuklandı
16:51 Gazeteci Ali Barış Kurt gözaltına alındı
16:41 Kandilli Rasathanesi’nden 4’üncü deprem raporu
16:28 Pınar Selek'in davası 'savunmasının akıbeti' için ertelendi
16:12 Sêrt kayyımına tepki: Senden ala hırsız mı var?
15:54 Gazeteci Öznur Değer'e tutuklama talebi
15:49 Emeklilerin protestosunda ‘Sefalet’ oyunu sahnelendi
15:47 Amed’de miting çağrıları aralıksız sürüyor
15:14 IFJ İran'daki gazetecilere yönelik baskıyı kınadı
15:13 Keskin Bayındır: İktidar çözüm için yol haritasını açıklamalı
15:03 Cizîr'de yasaklarda katledilenler unutulmadı
14:40 Evin Cezaevi’ndeki 27 kadın tutsağa ceza
14:29 Osman Kavala'dan Ayşe Barım açıklaması
14:01 Sewreg'de kadını katletme girişimi
13:47 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Öcalan’ın özgürlüğü ertelenemez
13:43 UCM Trump'ın yaptırım kararını kınadı
13:22 Afet Yönetimi ve Dayanışma Derneği 2 yıllık stratejik planını açıkladı
12:31 Gazeteci Öznur Değer adliyeye sevk edilecek
12:11 Merkez Bankası yıl sonu enflasyon tahmini arttı
12:08 Fidanlığa adliye yapılması kararına itiraz
11:59 2 yaşındaki Sıla Yeniçeri davasında karar verildi
11:50 Aileler İmralı’ya gitmek için başvurdu
11:37 Dêrsim Belediye Eşbaşkanı Birsen Orhan'a ceza
11:32 Gazetecilerden Adalet Bakanlığı’na İmralı başvurusu
11:31 Ege'de depremler sürüyor: Tsunami uyarısı
11:02 Halide Türkoğlu: Abdullah Öcalan'la görüşmeler yasal çerçeveye kavuşturulmalı
10:59 Bakanlıktan Nevzat Bahtiyar kararına itiraz
10:58 Ankara'da 33 kişi sahte içkiden hayatını kaybetti
10:17 Halise Aksoy'a 6 yıl 3 ay ceza
10:15 Mêrdîn’de ev baskınları
09:55 Eğitim Sen Sekreteri Güneş: Anadilde eğitim çözüme katkı sağlar
09:53 Amed Şehir Tiyatrosu'nun Şubat programı
09:50 8 Şubat mitingine çağrı: Öcalan’ın çözüm çabalarını büyütmek için alanda olalım
09:16 Mêrdîn kayyımı 3 ayda 301 işçiyi işten çıkardı
09:15 Yaşı büyütülerek ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi
09:13 Cizîr Belediyesi'nden Kezî Dayanışma Mağazası
09:12 Ercan İpekçi: Gazetecilerin tutuklanmasıyla toplum cezalandırılıyor
09:12 Çıplak aramaya karşı çıkan hasta tutsağa şiddet
09:11 Latmos'ta RES genişletme kararı: Elinizi Aydın'dan çekin
09:10 3'üncü Dünya Savaşı’nın başlangıcı
09:08 Tahliye edilen gazeteci: Toplum üzerindeki şiddetin duyulmasını istemiyorlar
09:07 Çepni mahalleleri kültürlerini yaşatma arayışında
09:00 07 ŞUBAT 2025 GÜNDEMİ
08:54 Pexşan Ezîzî'nin temyiz başvurusuna ret
08:01 16 kent için kar uyarısı
07:52 Gazeteci Öznur Değer darp edilerek gözaltına alındı
06/02/2025
23:51 Rojava Halklar Mahkemesi Türkiye'ye dair ön kararlarını açıkladı
23:42 İtalyan kadınlardan Kuzey ve Doğu Suriye ziyareti
22:18 Ege Denizi'nde 4.5 büyüklüğünde deprem
21:16 ‘Toplumsal Barış ve Özgürlük Buluşmaları’ devam ediyor: Barışa hazırız
21:04 Karayılan’dan ‘silah bırakma’ çağrılarına yanıt
20:49 DEDAŞ trafolara el koydu, köyü elektriksiz bıraktı
20:39 Uzun Yürüyüş'ün 17'nci gününde 'özgürlük çemberi'
20:28 ABD'den İran petrolüne yaptırım
20:02 Meletî'de sesiz yürüyüş: Unutmadık, helalleşmeyeceğiz
19:50 Devlet Bahçeli ameliyat oldu
19:44 AKP'li eski belediye başkanı tutuklandı
19:09 Ayşe Barım'ın kardeşi ve arkadaşı da gözaltına alındı
18:47 Artı Gerçek'in X hesabına erişim engeli
18:43 Türkiye saldırısında yaralanan çocuk yaşamını yitirdi
18:40 ‘Barış ve Özgürlük’ mitingine katılım çağrısı
18:28 Tişrîn'e hava saldırısı: 3 yurttaş yaralandı
18:24 Avukat Epözdemir’in tutukluluğuna yapılan itiraz reddedildi
18:21 DEM Partili eşbaşkanlar hakkında tahliye kararı
17:59 İsrail BM İnsan Hakları Konseyi'nden çekildi
17:55 Suriye gündemli kadın kongresinin sonuç bildirgesi açıklandı
17:31 Yunanistan'da cumhurbaşkanı seçimi dördüncü tura kaldı
17:26 Fail Cihan Oral hakkında ‘kırmızı bülten’ kararı
17:20 Fransa, Ukrayna’ya 2000-5 tipi savaş uçakları teslim etti
17:17 Şengal'de yeni bir toplu mezar bulundu
17:00 Amed’de ‘Özgürlük’ mitingi seferberliği
16:49 TJA’dan deprem açıklaması: İhmallerin hesabını sormaya devam edeceğiz
16:46 DEM Parti'den mahalleleri için direnen Haçovalılara ziyaret
16:43 Dêrsim’de ‘özgürlük’ buluşması