Êzidîler küllerinden doğdu

img
HABER MERKEZİ - Şengal'de üzerinden 10 yıl geçen 74'üncü Ferman'ın yaralarını dayanışmayla saran Êzidîler, inşa ettikleri sistemle küllerinden doğdu. MXDŞ Eşbaşkanı Cîhan Celo, "Êzidîlerin her bir yarası, Sayın Öcalan'ın demokratik ulus paradigmasıyla kapanıyor" dedi. 
 
DAİŞ’in 3 Ağustos 2014 tarihinde Irak'ın Musul vilayetine bağlı Şengal’e yönelik düzenlediği saldırının üzerinden 10 yıl geçti. Êzidîlerin "74'üncü Ferman" olarak nitelendirdiği katliamda, resmi olmayan rakamlara göre 3 bine yakın kişi katledildi. Bazı araştırmalara göre bu sayı 2 bin 855, 2 bin 700. DAİŞ'liler, binlerce kadın ve çocuğu katliam sırasında esir aldı. Esir alınan birçok kişi daha sonra toplu mezarlarda bulundu. Bazı kadınlar köle pazarlarında satıldı. Binlerce Êzidînin akıbeti ise, aradan geçen 10 yıla rağmen henüz bilinmiyor.
 
KDP ÖLÜME TERK ETTİ
 
Tüm dünyanın gözleri önünde yaşanan katliamın bu denli büyük olmasında, Irak hükümeti ve KDP'li güçlerin kenti terk etmesi etkili oldu. Kentin güvenliğinden sorumlu KDP'li güçler, tek bir kurşun sıkmadan kamyonlara binerek Êzidîleri katliamla yüz yüze bıraktı. DAİŞ saldırısından kaçarak Şengal Dağı'na sığınan Êzidîlerin imdadına ise, 12 HPG’li yetişti. DAİŞ saldırılarının püskürtülmesi sonrası Kuzey ve Doğu Suriye’den Sivil Savunma Birlikleri’nin (Yekîneyên Parastinên Sivîl-YPG) yaşam koridoru açmasıyla Êzidîler kurtarıldı. 
 
YENİDEN İNŞA
 
DAİŞ saldırıları sürerken Êzidîler, Êzidxan Komutanlığı altında örgütlendi. 2015 yılının başlarında Şengal'in özgürleştirilmesi için hamle başlatıldı. Êzidîxan Komutanlığı, 13 Kasım 2015’te Şengal merkezininin tamamen özgürleştirildiğini duyurdu. Êzidîler, sonraki süreçte özgürleştirilen Şengal’de küllerinden yeniden doğdu. Özerk bir yönetim kuran Êzidîler, meclisleri ve askeri güçlerini kurdu. Demokratik ulus paradigmayla komün ve meclislerle yeni bir inşa süreci başladı. İnşa süreci devam ederken binlerce Êzidî de yönünü yeniden Şengal'e verdi. 
 
9 EKİM ANLAŞMASI 
 
Şengal'de hayata geçirilen bu sisteme karşı 9 Ekim 2020'de Hewlêr ve Bağdat arasında "9 Ekim Anlaşması" imzalandı. Birleşmiş Milletler (BM) Irak Özel Temsilcisi Jeanine Hennis-Plasschaert'ın gözetiminde imzalanan ve ABD, İngiltere ile Almanya ve Türkiye’nin de destek verdiği anlaşma hayata geçirilemedi. Anlaşmayla, Özerk Yönetim’in feshedilmesi ve Şengal’in Irak ordusuna teslim edilmesini öngörüyordu. Ancak Şengalliler, kendi iradeleri dışında imzalanan anlaşmayı kabul etmedi. 
 
Anlaşmanın yanı sıra 10 yıllık süreçte Şengal sık sık hedef oldu. Türkiye'nin Şengal'e dönük hava saldırıları yıllardır devam ediyor. Söz konusu saldırılarda DAİŞ'e karşı mücadele veren komutanların da aralarında olduğu çok sayıda kişi hayatını kaybetti. 
 
CELO: ÊZIDÎ TOPLUMU YENİDEN DİRİLDİ
 
Şengal Demokratik Özerk Meclisi (MXDŞ) Eşbaşkanı Cîhan Celo, 74'üncü Ferman süreci ve sonraki süreci değerlendirdi. 74'üncü Ferman'ın Êzidîler için yeni bir süreç olduğuna dikkati çeken Celo, "Fermandan sonra Êzidî  toplumunda ciddi değişiklikler yaşandı. Bazı işgalci güçler Êzidî toplumunu ortadan kaldırmak istiyordu. Êzidîler imkanlarıyla kendilerini korudu. Bu fermandan sonra Êzidîler kendi askeri ve siyasi güçlerini kurdu. Şengal'de yeni bir sistem inşa edildi" dedi. 
 
Irak hükümeti ve KDP'nin Êzidîleri DAİŞ'e teslim ettiğini söyleyen Celo, kendilerini kurtaran gücün ise HPG'liler olduğunu kaydetti. Celo, "Özgürlük savaşçıları sadece Şengal'in korunmasını değil, Êzidî toplumunun örgütlenmesini de kendine görev olarak gördü. Êzidî toplumu kendini demokratik ulus paradigmasına göre örgütledi. Êzidî tarihinde ilk defa askeri bir güç oluşturuldu. İlk defa Êzidî bir kadın ordusu (YJŞ) kuruldu. Bugün bu toplumu bu kadınlar koruyor. Yine Özerk Yönetim bünyesinde meclisler, kurum ve kuruluşlar kuruldu. Êzidî toplumu yeniden dirildi" ifadelerini kullandı. 
 
KURULAN MECLİSLER
 
Ferman sonrası Êzidîlerin örgütlenmeye başladığını ve yeni bir inşa sürecine giriştiğini dile getiren Celo, "Bütün engelleme, tehdit, saldırılara rağmen kendini yoktan var etti. Halen günümüze kadar bu topluma yönelik saldırılar ve baskılar sürüyor. Egemen güçlerin bu toplum üzerinde pazarlıkları ve hedefleri var. O zaman planladıkları soykırım gerçekleşmedi. Ancak hemen akabinde DAİŞ çetelerine karşı direnenler hedef alındı. 2015 yılında Özerk Yönetim kuruldu. Burayı özgürleştiren güçler Serdeşt'te kaldı. Bu nedenle Şengal'de ilk meclis Serdeşt'te kuruldu. Kurulan bu meclisler, kadın-erkek eşitliği, kadın ve gençlik örgütlenmesine dayanıyordu. Şu anda Özerk Yönetim çatısı altında 13 meclis bulunuyor. Ayrıca TAJÊ var ve TAJÊ çatısı altında kurulmuş kadın meclisleri var. Ekonomi, sağlık ve ekoloji komiteleri de var. Özerk Yönetim imkanları ölçüsünde Şengal'de hizmet verebilir. Eksikleri var ama toplumumuzla birlikte çözeceğiz ve üstesinden geleceğiz" bilgilerini paylaştı. 
 
KADINLAR ÖNCÜLÜK YAPIYOR
 
Yeni sistemin inşasına kadınların öncülük ettiğini dile getiren Celo, şunları söyledi: "Şengal her yönden kuşatılmış durumda. Pek çok zorluğu var ama bu zorluklara rağmen toplum kendini örgütlüyor. Burada bulunan binlerce güç Êzidî toplumuna sırtını döndü. Ancak şuanda burada inşası yapılan demokratik ulus sistemine kadınlar öncülük ediyor. Çünkü 2014 yılında kadınlar şahsında bir toplum bitirilmek isteniyordu. Ancak kadınlar bu topluma öncülük ederek bu saldırılara cevap oldu. Şengal'de DAİŞ'e karşı başarının sırrı ise Sayın Öcalan'ın fikir ve felsefesidir. Bunu her alanda esas alanlar da kadınlardır. Şengal'de bu toplum her bir hücresi bu fikir ve felsefe ile besleniyor. Êzidîlerin her bir yarası, Sayın Öcalan'ın demokratik ulus paradigmasıyla kapanıyor."
 
'ÊZIDÎLER ÖZERK YÖNETİMİ ESAS ALIYOR'
 
KDP'nin kurduğu kamplardaki Êzidîlerin de Şengal'e geri döndüğünü söyleyen Celo, "Bu toplumun hakkını ve değerlerini koruyacak olan Özerk Yönetim'dir. Bu hakikat Şengal'e dönüşlerde bir kez daha açığa çıkıyor. Bugün KDP kamplarında kalan Êzidîler yavaş yavaş Şengal'e dönüyorlar. Çünkü Şengal'in onlar için tek güvenli alan olduklarını fark ettiler. Bütün plan ve tehditlere rağmen Özerk Yönetim'in yanında yer alıyorlar. Çünkü bir sorunu olduğunda ya da bir engelle karşılaştığında imdadına yetişecek olanın Özerk Yönetim olduğunu fark etti. Bizler bu toplum için ne gerekiyorsa yapmaya hazırız. Bu topluma sahip çıkmak bizim temel görevimizdir" ifadelerini kullandı. Celo, kamplarda kalan bazı Êzidîlerin ise Şengal'e dönüşlerinin KDP tarafından engellendiğini söyledi. 
 
'YOLUMUZ DİRENİŞTİR'
 
Tüm saldırılara rağmen inşa çalışmalarını sürdüreceklerini vurgulayan Celo, şöyle devam etti: "2020 yılında 9 Eylül Anlaşması imzalandı. Bu anlaşmanın içeriği de burada Êzidîleri koruyan güçleri tasfiye etmekti. Burada kurulan güçleri birbirinden ayırtmaktı. Êzidxan Asayişi'ni ortadan kaldırmak ve zayıflamak istediler. Bizlerin KDP'ye karşı tutumumu bellidir. Irak hükümetine karşı tavrımız nettir. Şengal'e saldırılar oluyor ancak bir tavır sergilemiyorlar. Bizim ne Irak hükümetine ne de başka bir hükümete ihtiyacımız yok. Bizler kendimizi koruyoruz. Onlar da bunu bildikleri için 9 Ekim Anlaşması'nı imzaladılar. Bizim siyasetimiz, yolumuz direniş dışında bir şey değildir. Bu yüzden Êzidîler Özerk Yönetimi sahiplenmeli ve bu planları boşa çıkartmalıdır."

Diğer başlıklar

05/07/2025
22:55 Tetwan'daki festival konserlerle sürüyor
22:48 Muhittin Böcek tutuklandı
22:29 3 ilçedeki yangınlar kontrol altına alındı
22:14 Gazze'de katledilenlerin sayısı 57 bin 338’e çıktı
22:09 Pirsûs'ta katledilenler için Tuzluçayır'da yürüyüş
21:55 Özel'den Erdoğan'a istifa çağrısı
21:46 Birçok kentte 'süreç' temalı buluşma: Halk somut adım bekliyor
21:19 İngiltere Dışişleri Bakanı Lammy'den Şam’a ziyaret
21:14 Muhittin Böcek'e tutuklama talebi
20:40 CHP PM yarın olağanüstü toplanacak
20:06 Serra Bucak: Belediye başkanlarının yeri cezaevi değildir
19:46 Gabar Dağı’nda yeniden yangın çıktı
19:42 Kürtçe, Süryanice ve Ermenice kurslardan mezun olanlar belgelerini aldı
19:27 Muhittin Böcek adliyeye sevk edildi
19:22 Aydınlar barışı tartıştı: Direnenin direnenle dayanışma düzeyi düşük
19:11 Ege Denizi'nde 3,9 büyüklüğünde deprem
19:08 AKP’li Çelik'ten Özel'e yanıt
18:50 Emek ve Demokrasi Güçleri: Başkanları serbest bırakın
18:45 Deprem Bilimci Görür’den uyarı
18:18 Gazeteci Timur Soykan gözaltına alındı
18:16 'Kültürel soykırım' paneli: Köklerimize dönmeliyiz
18:08 İHD: Yangına geç müdahale ihlallere yol açtı
18:01 Bakırhan: Hukukun olmadığı bir sistem kimseye kazandırmaz
17:53 Aydın’da bir kadın katledildi
17:48 Bakan Tunç CHP’ye operasyonları eleştirenleri hedef aldı
17:43 Licê’deki yangın kontrol altına alındı
17:31 DEM Parti olağanüstü toplanıyor
17:27 Wan’da halk buluşmaları: Daha büyük bir mücadele başlıyor
17:14 Gözaltındaki Zeydan Karalar halkı belediye önüne çağırdı
17:07 Güney Kürdistan Ulusal Kürt Kadın Birliği Platformu deklare edildi
16:35 Çocuk çalıştayında deneyimler paylaşıldı: Modelimizi oluşturmalıyız
16:16 'Hêviyên Hunerê' sergisi açıldı
16:13 Özgür Özel: Bu savaş ilanı demokratik siyasete açılmıştır
16:03 KHK eylemi 137'nci haftasında: Barışın önü işe iadelerle açılır
15:44 Sabahat Tuncel: 8 Temmuz’da Ankara’da buluşalım
15:39 DEM Parti'den Semsûr Belediyesi'ne dayanışma ziyareti
15:37 Amedspor yeni sezon formalarını tanıttı
15:21 Dörtyol yangınında son durum
15:16 Muratpaşa'da aynı yerde ikinci yangın
15:12 Licê kırsalında yangın
15:10 Antalya Arkeoloji Müzesi yıkılacak
14:58 Adana Büyükşehir Belediyesi önünde gözaltı protestosu
14:44 Silivri açıklarında 4,1 büyüklüğünde deprem
14:36 Ağır hasta tutsaklar Aktaş ve Gurban'ın tahliyesini istediler
14:19 Çocuk çalıştayında anadilde eğitime vurgu
14:09 İki kentte gençlik çalıştayı: Üzerimize düşeni yapacağız
13:58 Erdoğan'dan 'süreç' açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz
12:56 Hatay'da deprem
12:56 Bakırhan'dan operasyonlara tepki: Antidemokratik uygulamalardan vazgeçin
12:51 Cumartesi Anneleri: Vedat Aydın dosyasında cezasızlığa son verin
12:26 CHP'nin Kurtulmuş ile yapacağı komisyon görüşmesi ertelendi
12:17 DEM Parti, Semsûr ve Adana belediyelerini ziyaret edecek
12:15 Hatay’da yangın kısmen kontrol altına alındı
12:01 Kayıp yakınları: Vedat Aydın’ın faillerini açığa çıkarın
11:32 CHP MYK'si olağanüstü toplandı
11:18 Eş genel başkanlar: Bu operasyonlar çözümün yolunu tıkıyor
11:11 Gençlik çalıştayında Ortadoğu'daki krizler ve çözümler tartışılacak
11:07 DEM Parti’den önemli bilgilendirme: İsim bildirin
10:44 Gabar’da binlerce ağaç küle döndü
10:03 DEM Parti'den İzBB tepkisi: Barış umuduna zarar veriyor
09:49 Köylüler nöbette: Yasa geri çekilene kadar mücadele edeceğiz
09:17 Hastane sevki 15 defa engellenen tutsağa alzeheimer tanısı konuldu
09:12 AYM'den Kader Ortakaya kararı: Yaşam hakkı ihlal edildi
09:07 İzol Davası yeniden görülecek: Avukatlardan 'tutuklama' başvurusu
09:06 Asgari ücrete ara zam tartışmaları: Birleşik mücadeleyle yol alabiliriz
09:06 Uytun davası 16 yıldır sürüyor: Asker cezalandırılmadı, gaz fişeği bulunmadı
09:05 AKP'li Nasıroğlu'nun şirketi Sisê'yi talan ediyor
09:04 Helikopterden atılan Şiban’a verilen ceza onandı
09:03 ‘Tehlikeli’ gemi söküm için Aliağa'da
09:02 Suavi: Sanat barışla özgürleşir
09:01 Amed’de düzenlenecek gençlik çalıştayına davet
09:00 05 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:47 Belediye başkanı tutuklanmıştı: Vekili de gözaltına alındı
08:21 Dörtyol'da orman yangını: Bin 870 kişi tahliye edildi
08:02 CHP'li belediyelere operasyon: Karalar, Tutdere ve Böcek gözaltında
04/07/2025
22:52 Kürdistan ve Türkiye'de demokrasiyi sağlamalıyız'
21:06 Bakırhan'dan Soyer'in tutuklanmasına tepki: Derhal serbest bırakılmalı
20:31 Munzur Festivali çağrısı: Sanatçıların katılımı topluma güç verecektir
19:57 Zeytinlik yasasına karşı nöbette olan köylülere dayanışma ziyareti
19:44 Eskişehir'de madden aramaya ÇED olumlu kararı
19:33 KESK üyesi KHK'lilerin işlerine iadesi istendi
18:53 Omerya'daki yangın kontrol altına alındı
18:40 Yangından zarar görenlerle dayanışmaya valilik engeli iddiası
18:27 İhraç istemiyle disipline sevk edilen Jiyan Ormanlı'nın istifası istendi
18:07 Tunç Soyer ve CHP İl Başkanı Aslanoğlu tutuklandı
18:01 Pınar Bayrak'ı katleden Ziya Ecer’e ağırlaştırılmış müebbet
17:35 Pınar Bulunmaz davasında yine tutuklama çıkmadı
17:06 Diploma iptalini protesto eden öğrenci serbest
16:54 Tetwan’da ‘İnsan hakları ve barış’ paneli düzenlendi
16:34 Eskişehirliler Cengiz Holding'in maden projesine karşı eylemde
16:33 Buca ve Ödemiş’te yangın: Yerleşim yerleri boşaltıldı
16:10 Manavgat Belediye Başkanı gözaltına alındı
15:59 İstanbul'da 'Demokratik Toplum Çalıştayı' düzenlenecek
15:59 Xeceri'deki GES projesi iptal
15:41 İmamoğlu hakkında 'sahte diploma' iddianamesi
15:39 Gundik Festivali'ne itiraz: Fikriyatı başka yöne evrildi
15:31 ‘Öcalan’ın çağrısı Ortadoğu’yu istikrara kavuşturabilir’
15:24 ATK'den hasta tutsak Güler için ‘hayatını yalnız idame ettiremez' raporu
15:21 İnsan hakları sempozyumunda 'ortak mücadele' vurgusu
15:13 Defterdeki Kürtçe şarkılardan dolayı hücre cezası verildi
14:49 2 yıl 1 ay hapis cezasının gerekçesi: Öcalan'a 'PKK Lideri' demek!
14:39 DBP Agirî’de yeni yönetimini belirledi
14:29 Hindistan'da sel ve heyelan: 69 ölü, 110 yaralı
14:26 Ahmet Saymadi hakkında ceza ve tahliye
14:13 33 yıl tutsaklığın ardından Amed'de kitlesel karşılandı
14:07 Omerya’da ormanlık alanda yangın
12:51 Gabar'daki yangın geniş bir alana yayıldı
12:27 Meclis’te yemekten zehirlenme iddiası
12:09 Tunç Soyer: Dosyamızda cevabı olmayan hiçbir soru yok
12:07 Tunç Soyer ve 98 kişi hakkında tutuklama talebi
11:58 10. Yargı Paketi sonrası tutuklu/hükümlü sayısı
11:38 İzmir'deki yangınlarda son durum
11:11 Ailelerden İmralı’ya gitmek için başvuru
11:07 Diploma iptalini protesto eden öğrenciye gözaltı
10:58 Wan'da tutsaklara görüş yasağı
09:53 Eylemdeki işçilerden 'grev' uyarısı
09:52 Gelecek Partili Torun: Komisyon bir an önce kurulmalı
09:50 İzmir’de 137 kişi adliyeye sevk edildi
09:41 Köyden ilçeye atla gidiyorlar
09:38 Tutsak Güneş çoklu hastalıklarına rağmen tahliye edilmiyor
09:34 IHRNGO Direktörü: İran'da artan baskının amacı yeni protestoları engellemek
09:30 Gençler 'Barış ve Demokratik Toplum Süreci' gündemiyle buluşacak
09:23 Doğa harikası Heftbori HES'le yok edilecek
09:22 Amed Baro Başkanı: Sürece hukuki katkı sunmaya hazırız
09:21 Uluslararası Kürt-Alman Üniversitesi’ne dair merak edilenler
09:14 Türkiye’ye gelen aydınlar: Temel hedef Öcalan’ın özgürlüğüdür
09:07 Îdir'de bereketli kayısı hasadı
09:04 KNK Eşbaşkanı Karamus: Ulusal birlik için her zamankinden daha umutluyuz
09:02 Aydın: Ulusal kongreyi erteleme ve geciktirme şansı kalmadı
09:01 Wan'da 'Hêviyên Hunerê' sergisi açılacak
09:00 04 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
03/07/2025
23:59 Festivalde pedallar madde bağımlılığına dikkat çekmek için döndü
23:52 Mehmet Çakas, Türkiye'ye sınır dışı edilmeyle karşı karşıya
23:13 'Demokratik Toplum Buluşmaları' sürüyor: Sürece sahip çıkalım
22:06 Tahliye kararı verilen gazeteci Aksu cezaevinden çıktı
19:22 Ödemiş'te orman yangında can kaybı 2'ye yükseldi
19:16 Tabutla AKP binasına yürüyen işçiler, iktidarı istifaya çağırdı
18:30 Zeynep Kınacı ve Sema Yüce Amed'de anıldı
18:08 3 işçi hayatını kaybetmişti: Kaza değil, cinayet
17:39 TÜİK enflasyon verileri, BES-AR'ın 16.52 puan gerisinde kaldı
16:58 Ege'de 3 kentte yangın
16:53 Aydın'da kadınlar süreci konuştu
15:33 İstanbul’daki yangın kontrol altına alındı
15:23 Tağar Çayı'nda bilirkişi incelemesi
15:22 Çocuğu intihara sürükleyen iki zanlı yine tutuklanmadı
15:18 Gazeteci Aksu tahliye edildi
15:17 DFG: LeMan dergisinin yanındayız
15:15 Dev Sağlık-İş bakanlık önünde: Bu teklifle müzakere değil mücadele edilir
15:08 DEM Parti: Silahsızlanmaya dair önümüzdeki hafta tarihi adım hazırlığı var
14:50 Musa Kaya'nın taziyesine kitlesel ziyaret