Urfa’nın Viranşehir ilçesinde Zerdüşt, Hıristiyan ve Müslüman ve Êzidîlere ibadethane olarak hizmet veren Hanefiş (Akkese) Kaya Kilisesi, hem koruma altına alınmaması hem de definecilerin saldırıları nedeniyle yok oluyor. İlçenin Akkese Mahallesi’nin güneyinde dere yatağındaki kayalıklar oyularak inşa edilen kilise,  2 farklı girişinin yanı sıra içinde tünel ve merdivenler bulunuyor. 

 

Kilisenin daha önce bölgede yerleşim yeri olarak kullanılan mağaralarla da bağlantısı olduğu görülüyor. Ancak söz konusu bağlantılar zaman içinde toprakla dolduğu için kapanmış durumda. Yine kaya mezarların da bulunduğu belirtilen bölgede şimdiye kadar her hangi bir arkeolojik çalışma yapılmadı. 

 

DİNİ MOTİFLER YOK EDİLMİŞ

 

Kimi araştırmalara göre ilk önceleri söz konusu yapının Zerdüştlük tarafından ibadet yeri olarak kullanıldığı belirtiliyor. Tarihi yapının Milattan Sonra 1’inci yüzyılda Roma döneminde Hıristiyanların ibadet yeri olarak genişletilip kiliseye dönüştürüldüğü aktarılıyor. Yapının Abbasiler döneminde ise Müslümanlar tarafından ibadet yeri olarak kullanılıyor. Yapının duvarlarında Êzidîlere ait bir dini motif olan tavus kuşu kabartmaları olduğu ancak defineciler tarafından yapılan kazılarla tahrip edildiği belirtiliyor. Kilise duvarlarında sadece haç kabartmaları bugüne kadar taşınabilmiş.

 

KARAR VAR KORUMA YOK

 

Urfa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 28 Mayıs 2008 tarihinde aldığı karar ile kilisenin bulunduğu bölge 1’inci derece sit alanı olarak tescillense de geçen süre zarfında yapının korunması için her hangi bir adım atılmadı. Bölge koruma altına alınmadığı için definecilerin kazıları nedeniyle ağır tahribat aldı. Yine içinde yakılan ateş nedeniyle duvarlar isle kaplandı. 

 

İs nedeniyle dini motiflerin görülmediği kilisenin kimi zaman hayvan barınağı olarak da kullanıldığı belirtiliyor.