WAN - Wan’da zorlu mesaileri başlayan paleler, ot biçmek için her yere ulaşmaya çalışıyor. Paleler, yıl içinde saman satın almak zorunda kaldıklarını ve pahalılık nedeniyle hayvancılık yapamaz hale geldiklerini söyledi.
Her yaz mevsiminde sıcağa rağmen ot biçmek için bahçelere inen palelerin Haziran ayıyla birlikte başlayan mesaisi devam ediyor. Wan’da her sabah bahçelerin yolunu tutan paleler, akşam saatlerine kadar otları biçiyor, topluyor ve balya haline getiriyor. Bu yıl kent genelinde yağışlı havanın verimli hale getirdiği otlar, artan pahalılıktan kaynaklı palelerin yüzünü güldürdü. Ancak biçilen otların yetersiz kalması nedeniyle kış aylarında saman satın almak zorunda kalan paleler, geçim kaynakları olmasına rağmen artan fiyatlar nedeniyle hayvancılığın yapamaz noktaya geldiğini söyledi.
Girdikleri bahçelerde mesaiye başlayan paleler, biçilebilecek her yere ulaşmaya çalışıyor. Geçimini tarım ve hayvancılık ile sağlayan Wan’ın Kopanis köyünde yurttaşlar da kış hazırlıkları kapsamında bahçelere inerek ot biçme mesaisini başlattı.
Ot biçme mesaisinin sulama ile başladığını ve bu sürecin 6 ay boyunca sürdüğünü belirten Yunus Taşkıran, Haziran ayıyla birlikte otları biçmek için bahçelere indiklerini söyledi. Biçtikleri otları tırmıkla toplayan balya haline getiren Taşkıran, kimi arazilerde balyaların saman haline getirildiğini anlattı. Besicilerin otları kendi hayvanları için kış için hazırladığını, hayvanları olmayanların ise otları satışa çıkardığını aktaran Taşkıran, “Bu yıl fiyatlar henüz belirlenmedi ama geçen yıl bir balya ot 15 TL’den satılıyordu. Şu an biçtiğimiz ot, 30 küçükbaş hayvana ancak yetiyor. Bizim de 50 küçükbaş hayvanımız var. Geriye kalan 20 hayvanımız için de mecburen satın alıyoruz” dedi.
EKONOMİ BESİCİLİĞİ VURDU
Ekonomide kötü gidişat nedeniyle hayvan besiciliğinin azaldığına dikkat çeken Taşkıran, “Eskiden bu köyde 100 ev ve 5 bin küçükbaş hayvan vardı. Şimdi 300 ev var, iki bin hayvan bile yok. Bunun temel nedeni krizin olması, ekinlerin azalması, köylünün girdileri karşılayamaması. Bizi en çok zorlayan gübre ve mazot, bir torba gübreyi bin TL’ye çıkardılar. Kimse alamıyor” diye belirtti.
HAYVANCILIK YAPILAMAZ NOKTADA
Yaklaşık bir ay boyunca köy halkıyla birlikte imece usulü ot biçtiklerini ifade eden Cezmi Taşkıran, şöyle anlattı: “Zahmetli bir iş olduğu için az kişiyle bunun üstesinden gelinmez. Bu sıcak hava ve güneşin altında insan rahatsız oluyor. Geçim kaynağımız hayvancılık ve doğduğumuzdan beri bu işleri yapıyoruz. Kışın inşaatta çalışıyoruz, yazın da gelip otumuzu biçiyoruz. Bu kriz en çok da biz köylüleri etkiliyor. Her şeyin fiyatı çok yükseldi. Yılda bin 500 ila 2 bin balya ot biçiyoruz ama bize yetmiyor. Kışın tekrar saman almak zorunda kalıyoruz. Bir ton saman 3 bin ila 3 bin 500, arpa ise 6 ila 7 bin TL arasında satılıyor. Önceden bir saman balyasını 4 TL’den alıyorduk, şimdi 20 TL oldu. Artık yüksek fiyatlardan dolayı hayvancılık yapamıyoruz” diye konuştu.
YAZIN BAHÇEDE KIŞIN İNŞAATTA
Arazilerinde biçtikleri otların yetmediğini ve arazi kiralamak zorunda kaldıklarını söyleyen Adem Armalı, “Köyde birçok kişinin hayvanları olmadığı için biz de o arazilerde otları biçiyoruz. Bir balya ot 20 TL olmuş ve kimse alamıyor. Krizden dolayı artık insanlar hayvan besleyemiyor ve inşaatlarda çalışmak daha mantıklı geliyor. Sadece hayvancılıkla uğraşmak bize yetmiyor, geçinemiyoruz. Haliyle kışın da batıya gidip inşaatlarda çalışmaya başlıyoruz” ifadelerinde bulundu.
YÜKSEK MASRAF NEDENİYLE KENDİSİ BİÇİYOR
Ot biçme mesaisine katılan 57 yaşındaki Bahattin Han, eskiden tırpanla yapılan ot biçme işinin şimdilerde biçer-döver makinesiyle yapıldığını söyledi. Ancak makinelerin ulaşmadığı noktalarda yine tırpanların devreye girdiğini belirten Han, “Tırpan sıcak havalarda çekilince daha güzel oluyor. Hava serin olunca tırpan çekilemiyor. Önceden tırpancılar para karşılığı gider başkalarının arazilerini biçerlerdi, artık öyle bir şey kalmamış. Önceden tırpan çekmek bir meslek haline gelmişti, şimdi ise tek tük tırpan çeken var. Tırpan çekmek zorlu olabilir ama sağlık açısından çok iyi oluyor. Masraflar yüksek olduğu için kendim biçmek zorunda kalıyorum” dedi.
MA / Ruken Polat - Ercan Öksüz