ANKARA - Elektrik Piyasası Kanun Teklifi’nin tartışmalı 13’üncü maddesinin olduğu gibi geçirilmesine tepki gösteren CHP Milletvekili Kamil Oktay Sındır, “Termik santrallerde kömür yakmaktan farklı değil” derken, HDP milletvekili Murat Çepni ise “Zehir üretmeye devam edecekler” dedi.
Meclis Genel Kurulu’nda görüşmeleri devam eden “Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin ilk 35 maddesi kabul edildi. Teklifte yer alan, “Ruhsat sahası dışında geçici tesis kurulması” ibaresinin yer aldığı 6’ncı madde çıkarıldı. 2016 yılında biyokütle tanımına giren lastikten elektrik üretiminin yanına çöpten elektrik üretimi de eklenerek, lastikten ve çöpten elektrik üretiminin önünü açan 13’üncü maddeye ilişkin ise 4 ayrı önerge verildi.
CHP, HDP ve İyi Parti tarafından verilen önergeler kabul edilmezken, AKP-MHP tarafından verilen önergeyle kanun metninde, “Biyokütleden elde edilen gaz (çöp gazı dâhil)" ile "enerjisi" ibaresi madde metninden çıkarıldı, "kentsel atıkların" ibaresi ise "belediye atıklarının (çöp gazı dahil)" şeklinde değiştirildi.
Maddeler üzerinde yapılan bu değişikliğin ardından açıklama yapan MHP Düzce Milletvekili Ümit Yılmaz ve AKP Düzce Milletvekili Fahri Çakır, “lastik yakma” konusunun kanun teklifinden çıkarıldığını öne sürdü.
Görüşmelerde yer alan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Meclis Çevre Komisyonu Üyesi Murat Çepni ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili Kamil Oktay Sındır, 13’üncü madde üzerinde yapılan değişikliğin yetersiz olduğu görüşünde.
2016 KANUNUNDA VAR
Atık lastiklerin 2016 yılında çıkarılan kanunla biyokütle enerji santrallerinin kullanımı içinde tarif edildiğini hatırlatan Çepni, “Dolayısıyla atık lastikler tasarının yazılı halinde değişiklik yapılsa da 2016 yılında çıkarılan kanunda hala var. Bu nedenle bir şey değişmedi. Bazı maddeleri çıkarır gibi yapıyorlar ama aslında oyalıyorlar” dedi.
‘ZEHİR ÜRETMEYE DEVAM EDECEKLER’
Biyokütle santrallerinin, doğal ve hayvansal atıkların enerjiye dönüştürüldüğü yerler olduğuna işaret eden Çepni, “Ama lastik ve çöpler de buna katılıyor. Bu nedenle hem çöp ithal etmeye hem de lastik yakıp zehir üretmeye devam edecekler. Ama buna da yenilenebilir enerji ürettiklerini söyleyecekler. Buna itiraz ettik. Lastik zehirlidir, dolayısıyla yenilenebilir statüsünde değildir” diye belirtti.
BORÇ ÖDEMEDEN PARA KAZANMA!
Kanun teklifinin şirketlerin ihtiyaçlarına göre hazırlandığını belirten Çepni, “Örneğin 2’nci madde geçti ve şirketler hak edişlerini alırken, devlet ‘borcu yoktur’ yazısı istemeyecek. Bu devlete borcu var ama onu ödemediği halde her türlü hak edişini yine de alacak. Şirketler borç ödemeden para kazanmış olacaklar. Son derece karışık ama çok hesaplı, kitaplı bir yasa tasarısı” diye konuştu.
DEĞİŞİKLİK OLMADI
Kanun teklifinin 13’üncü maddesi üzerine Meclis Genel Kurulu’nda verilen değişiklik önergesiyle bir değişikliğin olmadığına dikkat çeken CHP İzmir Milletvekili Kamil Oktay Sındır ise sadece ifade edilme şeklinin değiştirildiğini söyledi. Sındır, “Kanun teklifi komisyona geldiğinde, maddenin tamamı yazılıydı. Genel Kurul’da verilen önergeyle yapılan değişiklikte ise onu tümden yeniden yazmak yerine, maddenin içinde geçen ‘şu ibare yerine, bu gelmiştir’ diyerek değiştirdiler. Dolayısıyla alt alta, üst üste topladığınızda, getirilen düzenlemeyle büyük bir değişiklik yok. Söz konusu madde komisyona geldiği haliyle geçmiş oldu, atık lastikler duruyor, kesinlikle kaldırılmış bir durum yok” dedi.
‘KÖMÜR YAKMAKTAN FARKLI DEĞİL’
Atık lastiklerin biyolojik özelliği olmamasına rağmen biyokütle olarak kabul edildiğini söyleyen Sındır, “Büyük oranda sentetik kauçuk içeriyor. Yani fosil kaynaklı petrol türevi bir madde ve aynı zamanda birçok başka kimyasal da içeriyor. Bunlar geri dönüşüm amaçlı ya da başka amaçlarla kullanılabilecekken, yakarak enerji elde etme çabası, termik santrallerde kömür yakmaktan farklı değil” ifadelerini kullandı.
‘BAŞLI BAŞINA BİR FACİA’
Söz konusu maddede daha sıkıntılı bir ibarenin olduğuna da dikkati çeken Sındır, şöyle devam etti: “Maddede ‘Belediye atıkları’ ibaresi var. ‘Belediye atığı’ dediğinizde, aklınıza her şey gelebilir. Plastik, organik, inorganik ve kimyasal olan her şey akla gelebilir. Dolayısıyla bu başlı başına başka bir sıkıntı. Belediye atıklarını biyokütle tanımı içerisinde değerlendiriyorlar. Burada başka bir kavram kargaşası daha var. Atık ve artık arasındaki farkını da hala kavrayabilmiş değiller. Dolayısıyla iki kavram ayrımında da olmayan bir düzenleme. Hepsi başlı başına bir facia.”
MA/ Zemo Ağgöz